ललितपुर महानगरपालिका क्षेत्रमा सामुदायिक कुकुरको संख्या करिब तीन हजारको हाराहारीमा रहेको एक अध्ययनले देखाएको छ।
कुकुरहरुको मानवीय व्यवस्थापन कार्यक्रम अन्तर्गत एनिमल नेपाल नामक गैरसरकारी संस्थाले गरेको कुकुर गणना सम्बन्धी अध्ययनबाट यस्तो तथ्याङ्क सार्वजनिक भएको हो । एनीमल नेपालले करिब तीन महिना लगाएर सफ्वेयरको प्रयोग गरि तथ्यांक संकलन गरेको हो । अध्ययनमा हरेक सामुदायिक कुकुरको रंग, लिंग, त्यसको स्वास्थ्य अवस्था लगायतको विभिन्न विवरणहरु समेटिएको थियो ।
अध्ययनका क्रममा कुल दुई हजार नौ सय ४३ सामुदायिक कुकुरहरुमध्ये एक हजार पाँच सय ७७ वटा भाले कुकुर र एक हजार चार सय ८९ वटा पोथी कुकुर पाइएको थियो ।
ललितपुर महानगरपालिकासँगको सहकार्यमा भएको कुकर गणना सम्बन्धी अध्ययन कार्य तीन महिनासम्म ललितपुरका २२ वटा वडामा गरिएको थियो । गणनामा कुकुरको लिङ्ग, बन्ध्याकरण, गर्भावस्था, बच्चा लगायतको तथ्याङ्क संकलन गरिएको थियो । ललितपुर नगर क्षेत्रमा भएका सामुदायिक कुकुरहरुको लगत संकलन गरी उनीहरुको संख्यालाई मानवीय तबरले व्यवस्थापन गर्ने कार्यका लागि यो आँकडाले मद्धत पुर्याउने पशुकल्याणका क्षेत्रमा काम गर्ने अभियन्ता प्रमदा शाहको भनाई छ ।
ललितपुर नगर क्षेत्रमा गरिएको सामुदायिक कुकुरको संख्या गणनापछि ती कुकुरहरुको बन्ध्याकरण पनि चाँडै गरिने एनिमल नेपालका कार्यकारी निर्देशक उत्तम काफ्लेले बताए । सन् २०१७ मा एनिमल नेपालले २ हजार कुकुरलाई रेबिज बिरुद्धको खोप, ११ सय पोथी कुकुरको बन्ध्याकरण र एक हजार कुकुरलाई उपचार सेवा प्रदान गर्ने लक्ष्य राखेको छ ।
घरमा पालिएका कुकुरलाई विभिन्न बहानामा सडकमा छाड्ने प्रवृत्तिका कारण सडकमा कुकुरहरुको संख्या बढ्ने गरेको छ । सडकमा बेवारिसे किसिमले पाईने यस्ता कुकुरहरुको उचित हेरचाहको अभावमा टोक्ने, भुक्ने, रिसाउने तथा रेबिज रोगको संक्रमण हुन सक्ने सम्भावनालाई रोक्न सार्वजनिक रुपमा रहने भुस्याहा कुकुरहरुको रोकथामका लागि स्थानीय निकाय महानगरपालिकाले सहकार्यका लागि हातेमालो गर्दै आइरहेको छ ।
यसअघि सन् २०१४ मा पनि यस्तै खालको अध्ययन गरिएको थियो । जसअनुसार करिब चार हजार ५ सय कुकुर रहेका थिए ।