चुनावका बेला चर्चा हुने क्षेत्रमध्ये गोरखा २ पनि हो।
२०७४ को चुनावमा यहाँ वामगठबन्धनबाट नारायणकाजी श्रेष्ठ र लोकतान्त्रिक गठबन्धनबाट बाबुराम भट्टराई चुनाव लडेका थिए।
नेपाली कांग्रेसको समर्थनमा तत्कालीन नयाँ शक्तिका अध्यक्ष बाबुराम भट्टराईले त्यसबेला चुनाव जिते।
भट्टराई अहिले नेपाल समाजवादी पार्टीका अध्यक्ष छन्। नेकपा माओवादी केन्द्रकै चुनाव चिन्हमा भट्टराईको पार्टीका नेताहरू चुनाव लड्दैछन्।
माओवादीले प्रतिनिधि सभातर्फको समानुपातिक उम्मेदवार सूची बुझाउँदा भट्टराईको पार्टीका ५ जनालाई पनि समावेश गरेको छ।
पछिल्लो समय भट्टराई चुनाव लड्ने मनस्थितिमा छैनन्। उनले आफू चुनावदेखि चुनावसम्मको राजनीतिबाट माथि उठेर वैचारिक क्षेत्रमा काम गर्न चाहेको निकटहरूसँग भनिरहेका छन्। उनी समानुपातिकतर्फ पनि बस्ने पक्षमा देखिएका छैनन्।
भट्टराईले बिहीबार फेसबुकमा लेख्दै सबैले सधैं चुनाव लड्नैपर्छ भन्ने नरहेको प्रसंग पनि उल्लेख गरेका छन्।
‘के सबैले सधैं चुनाव लड्नैपर्छ? समाज रूपान्तरण, विकास, समृद्धि, समुन्नत समाजवाद निर्माणको राजनीतिक यात्रा गर्नेहरूले चुनावदेखि चुनावसम्मको बाटो मात्र हिँडेर हुन्छ?,’ भट्टराईको प्रश्न छ, ‘सडक-सदन-सरकारको क्षेत्रबाट एकीकृत संघर्ष गर्दै समुन्नत समाजवादको दिशामा जाने हो भने नेतृत्वको मुल टिमको कार्यविभाजन पनि सोही अनुरूप गर्नु आवश्यक नहोला र?’
भट्टराई र माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डबीच पछिल्ला भेटवार्तामा अब मिलेर जाने कुराकानी भएका थिए।अहिले चुनावमा सहकार्य र चुनावपछि पार्टी एकता गर्ने उनीहरूबीच सहमति भएको बताइएको छ।
भट्टराईले पार्टी एकीकरणपछि बन्ने माओवादी वा यस्तै केही नामको पार्टीमा प्रचण्डसँगै रहेर काम गर्न चाहेका छन्। ‘प्रचण्ड र म जीवनको अन्तिम कालखण्डमा पुन: एकचोटी नयाँ उचाइमा उठेर सहकार्य गर्न यस्तै-यस्तै छलफल गरिरहेछौं,’ भट्टराई भन्छन्, ‘तपाईंहरूको सल्लाह, सुझाव र अपेक्षा के छ?’
भट्टराईनिकट एक नेताले सेतोपाटीसँगको कुराकानीमा यसपालि गोरखा २ मा चुनाव लड्न भट्टराई इच्छुक नभएको बताए। ‘उहाँ चुनाव लड्न इच्छुक हुनुहुन्न। तर हामीले औपचारिक रूपमा गोरखा २ छाडिसकेको भने छैन,’ उनले भने, ‘गोरखा २ भट्टराईले छाड्नुभयो भने यहाँ सत्ता गठबन्धनबाटै कोही उम्मेदवार हुन्छ। माओवादीको पनि हुन सक्छ, कांग्रेसबाट पनि हुन सक्छन्।’
गोरखा २ मा माओवादीबाट नारायणकाजी श्रेष्ठ, हितराज पाण्डे, चुडामणि खड्का र लेखनाथ न्यौपानेलगायत उम्मेदवारका लागि सिफारिस भएका थिए। सत्ता गठबन्धनका बैठकमा गोरखा २ मा आफूले उम्मेदवारी दिन पाउनुपर्ने नारायणकाजीको दाबी रहने गर्छ।
बालुवाटारमा हुने गठबन्धनका छलफलमा नेपाली कांग्रेसले पनि गोरखा २ यसपालि आफूहरूले पाउनुपर्ने दाबी माओवादीसँग गरिरहेको छ। गत वैशाखको चुनावको मत हेर्दा गोरखा २ मा झिनो मतान्तरले कांग्रेसभन्दा माओवादी अघि छ।
गोरखा २ मा कांग्रेसका केन्द्रीय सदस्य सुरेन्द्र पाण्डेको एकल नाम उम्मेदवारका लागि सिफारिस भएको छ। सधैं अन्य पार्टीलाई भोट हाल्नुपरेको भन्दै गोरखाका कांग्रेस कार्यकर्ताले यसपालि गोरखा २ नछाड्न सभापति शेरबहादुर देउवालगायत कांग्रेसका शीर्ष नेताहरूलाई केही समयअघि भेटेरै दवाव दिएका थिए।
भट्टराईले गोरखा २ छाड्दा यहाँ माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड नै उम्मेदवार हुन आउने चर्चा पनि सुरू भएको छ। तर माओवादी गोरखाका नेता लेखबहादुर थापाले गोरखा २ मा अध्यक्ष प्रचण्ड उम्मेदवार हुनेबारे अहिलेसम्म कुनै कुरा नभएको दाबी गरे।
‘अध्यक्ष प्रचण्ड गोरखामा चुनाव लड्न आउनु भए त राम्रो हुन्थ्यो नि! तर उहाँ गोरखाबाट चुनाव लड्ने अहिले कुरा भएको छैन,’ उनले सेतोपाटीसँग भने। माओवादी गोरखाले प्रचण्डलाई क्षेत्र नम्बर १ बाट उम्मेदवार सिफारिस गर्नेबारे छलफल गरेको थियो।
प्रचण्डले राजनीतिमा आउनुभन्दा पहिले गोरखाको आरूघाटस्थित भीमोदय माविमा पढाएका थिए। आरूघाट गोरखा क्षेत्र नम्बर १ मा पर्छ।
कांग्रेसका एक नेताका अनुसार गोरखा २ यसपालि कांग्रेसले लिने गरी गठबन्धनमा छलफल भइरहेको छ।
‘बाबुरामले चुनाव नलड्ने मनस्थिति बनाइसकेपछि यो क्षेत्रमा स्वत: कांग्रेसको दाबी रहन्छ। किनभने हामीले बाबुरामलाई २०७४ को चुनावमा जिताएको हो। यसपालि बाबुरामसहित माओवादीले कांग्रेसलाई सहयोग गर्नु न्यायोचित हुन्छ,’ ती नेताले भने, ‘प्रचण्ड आउने हो भने गोरखा १ छ, त्यहाँबाट लडे भयो।’
गोरखामा गत वैशाखमा भएको स्थानीय चुनावमा ११ मध्ये ९ पालिका प्रमुख माओवादीले जितेको थियो। यहाँ कांग्रेस-माओवादीबीच चुनावी तालमेल नभई प्रतिस्पर्धा भएको थियो।
प्रचण्डले आफू चितवन क्षेत्र नम्बर ३ बाट चुनाव लड्ने यसअघि पटक-पटक बताइरहेका थिए। तर चितवनमा चुनाव लड्न गाह्रो हुने देखियो भने प्रचण्डले नयाँ क्षेत्रबाट चुनाव लड्न सक्छन्, त्यसो हुँदा विकल्पका रूपमा गोरखालाई पनि लिइएको छ।