३० वर्षे सुधा न्यौपानेलाई ५ वर्षे छोरीको मोबाइल लतको चिन्ता छ। बिहान र बेलुकाको खाना खुवाउँदा सुधाकी छोरीलाई मोबाइलमा कार्टुन देखाउनै पर्ने बाध्यता छ।
यस्तै चिन्ता लता लम्सालको पनि छ। ८ वर्षे छोरा मोबाइलमा झुम्मिने बानीका कारण उनी हैरानीमा छिन्।
पछिल्लो समय स्मार्टफोन र इन्टरनेटको विकाससँगै बालबालिकाहरू मोबाइल फोनमा बढी समय बिताउने गर्छन्।
२०७६ सालमा कोरोना भाइरस फैलिएपछि लगाइएको लकडाउनले विद्यालयको पढ्ने काम स्मार्ट फोनबाट हुन थाल्यो।
अहिले स्मार्टफोन र इन्टरनेट नभए जीवनशैली नै चलाउन मुस्किल पर्छ। बालबालिकाको स्मार्टफोनको लतलाई सकारात्मक रूपमा परिवर्तन गर्न नबिल बैंकले ‘जेन अल्फा’ प्रडक्ट ल्याएको हो।
१८ वर्षभन्दा कम उमेरका बालबालिका र अभिभावकलाई लक्षित गर्दै नबिल बैंकले नेपालमा पहिलो पटक डिजिटल एपमा आधारित 'जेन अल्फा' प्रडक्ट ल्याएको हो।
जेन अल्फाले बच्चालाई मोबाइलमा खेल्दै र सिक्दै बचत गर्ने बानीको विकास गर्न मद्दत गर्नेछ।
अभिभावकले बच्चाको मोबाइल लतलाई सकारात्मक कुरा सिकाउन नबिल बैंकले 'जेन अल्फा' सहयोगी हुने बैंकले बताएको छ।
बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सिइओ) ज्ञानेन्द्र प्रसाद ढुंगाना बालबालिकालाई प्रोत्साहन गर्नका लागि एपमा आधारित डिजिटल प्रडक्ट पहिलो पटक नेपालमा ल्याइएको बताउँछन्।
विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लूएचओ) बालबालिकाले मोबाइलमा बढी समय बिताउँदा समस्या हुने बताएको छ। डब्लुएचओले एक वर्षभन्दा कम उमेरको बच्चाले मोबाइलको स्क्रिन हेर्नै नहुने जनाएको छ।
दुई वर्षसम्मकावर्षका बालबालिकाले एक घण्टाभन्दा कम तथा ३ देखि ४ वर्षसम्मका बच्चाले एक घण्टासम्म मोबाइल हेर्न सक्ने उल्लेख गरेको छ। डब्लुएचओले मोबाइलमा बच्चाहरूलाई ज्ञान आर्जन गर्ने सीप सिकाउने कुराहरू हेर्न दिन अभिभावकलाई सिफारिस गरेको छ।
सहरी क्षेत्रमा अभिभावकहरूलाई स्मार्टफोन चलाउनु बाध्यता हो। बाबुआमाले आफ्नो बालबालिकालाई स्मार्टफोनको माध्यमबाट पैसा बचत गर्ने तरिकादेखि लिएर घरायसीकामहरू बैंकको एपमार्फत गराउन सक्नेछन्।
अभिभावकले यस एपमार्फत् आफ्ना बालबालिकाका लागि दैनिक कार्यहरू सिर्जना गर्न, सेट गर्न र तोक्न सक्नेछन्। बालबालिकाले पनि दिइएको कार्य सम्पादन पछि अंक कमाउन सक्नेछन्।
त्यही अंक लिंक गरिएको खातामा पैसाका रूपमा बचत हुनेछ।
यस प्रडक्टमार्फत् बालबालिकालाई जीवन सीप र बचतको महत्व सिकाउने तथा अभिभावकको दैनिकीमा सहजता ल्याउने लक्ष्य लिएको बैंकले जनाएको छ।
यसले बालबालिकाको व्यवहार परिवर्तन गर्ने अपेक्षा बैंकको छ।
बैंकले जेन अल्फाबाट बालबालिकाको वित्तीय साक्षरता बढाउने, बालबालिकामा वित्तीय अनुशासन सिकाउने, आत्मनिर्भर बन्न सिकाउने, मेहनती र लगनशील बनाउने तथा बालबालिका र अभिभावकबीच सम्बन्धलाई थप प्रगाढ बन्न मद्दत गर्ने बैंकले बताएको छ।
यसरी हुन्छ अभिभावक र बालबालिकालाई लाभ:
उदाहरणका लागि लतालाई ५ वर्षको छोरीलाई बिहान र बेलुका दुध खुवाउन निकै मुस्किल पर्छ। तर लताकी छोरीले दुध खाए ५ नम्बर पाउनेछिन्। लताले १ नम्बर बराबर १ रुपैयाँ छोरीको खातामा ट्रान्सफर गर्ने लक्ष्य राख्नेछिन्।
लताको छोराको समयमा होमवर्क नगर्ने बानी छ। छोरा ९ वर्ष पुगेपछि लताले साइकल गिफ्ट दिने योजना बनाएकी छन्।
यसका लागि लताले छोराको समयमा होमवर्क गर्ने बानीमा परिवर्तन ल्याउनु छ। लताले डाउनलोड गरेको जेन अल्फामा छोराले समयमा होमवर्क गरेको आधारमा नम्बर दिनेछिन्।
नम्बरका आधारमा उनले छोराको खातामा पैसा ट्रान्सफर गर्छिन्। छोरालाई साइकल गिफ्ट दिने बेला उसले काम पूरा गरेका आधारमा गिफ्ट पाएको बताउने छिन्।
अभिभावकले बालबालिकालाई उमेर अनुसारको विभिन्न काम दिनेछन् ।
बैंकले उमेर अनुसारको टास्क र एपमा उनीहरुले खेल्ने गेमहरू सेट गरेको छ।
यसले बच्चाले खेल्दै परिवारको कुरा सिक्दै वित्तीय साक्षरताको ज्ञान बच्चा उमेरदेखि नै प्राप्त गर्छन्।
