चितवन रत्ननगरका अण्डा उत्पादक किसान शिवहरी भण्डारीले एक हप्तापछि २०० पेटी अण्डा बेच्न पाए।
लकडाउनको कारणले केहीदिन अण्डाको ढुवानी रोकिएपछि अण्डा बिग्रने होकी भन्ने उनी जस्ता किसानको त्रास हट्यो। अण्डा बिके पनि किसान अझै घाटामा रहेको उनले गुनासो पोखे।
‘१ किलो दानाको ५ सय ५३ रुपैयाँ पर्छ। मेरो ५ हजार ३ सय कुखुरालाई दैनक ३२ हजारको दाना लाग्छ र करिव १४० क्रेट उत्पादन हुन्छ,’उनले भने ‘ हामीले क्रेटको २ सय १५ रुपैयाँ पायौ भने पनि ३० हजार १ सय मात्रै हुन्छ। त्यही माथि अण्डा ३ ओटा गुणस्तरको हुने भएकोले मूल्य घट्छ।’
अण्डा उत्पादक सघंले अण्डा को मूल्य क्रेटको २४० तोकेपनि किसानले त्यही नपाउने उनले बताए। मूल्य बढेको सुनेपनि अहिलेको अण्डाको मूल्य आउछ थाहा भएको भण्डारीले बताए।
‘ अरुबेलामा अण्डा लोड गरेको बेलूका म्यासेज आउथ्यो। अहिले अफिस बन्द भएकोले मूल्य थाहा छैन’ उनले भने।
काठमाडौंमा अण्डाको माग ह्वात्तै बढेको सौगात सप्लायर्सका सूर्यमान शाक्यले जानकारी दिए।
‘लकडाउनको ३ दिन अण्डा लोड नै भएन त्यसले पनि माग बढेको हूनसक्छ। यकिन तथ्याङक त छैन। सामान्य समयमा ७ हजार देखि ७ हजार ५ सय पेटी माग हून्थ्यो। अहिले बढेको छ’ उनले भने।
लकडाउन पछि मूल्य पनि बढेको शाक्यले जानकारी दिए।
‘ पहिले हामीले किसानबाट १ सय ८० देखि १ सय ९० मा उठाउथ्यौ लकडाउन पछि अहिले २ सय १० देखि २ सय २० मा उठउछौं ’ शाक्यले सेतोपाटीसगँ भने।
अहिले केही साधारण पसलले क्रेटको ३ सय भन्दा धेरै पनि लिने गरेको उनले सुनाए।
अण्डा धेरै प्रकारले खान सकिने र भण्डारण गर्न सजिले हुनाले माग बढेको नेपाल अण्डा उत्सादक सघंका अध्यक्ष शिवराम केसी बताउँछन्।
‘ पहिले कुखुराबाट भाइरस फैलन्छ भन्ने अफवाह फैलियो। मान्छेले बुझेपछि बल्ल खान थाले,’ केसीले सेतोपाटीसगँ भने ‘ केही दिन ढुवानी गर्न पनि सकिएन कतिपय ठाउँमा अझैपनि ढुवानी गर्न सकिएको छैन,’उनले भने।
मूल्य केही बढेपनि किसान अझै घाटामै भएको उनले गुनासो पोखे।
‘ क्रेटको ३ सय नभई किसानलाई नफा हुँदैन। अहिले बढेको मूल्यले त घाटा कम गर्ने हो। नफा हुने होइन,’ केसीले भने।