नेपालले शनिबार साउदी अरबका दुई तेल उत्पादन तथा प्रशोधन केन्द्रमा भएको ड्रोन आक्रमणको भत्सर्ना गरेको छ।
सोमबार साँझ विज्ञप्ति जारी गर्दै परराष्ट्र मन्त्रालयले त्यस्तो वाइयात कृत्यबाट व्यवसायिक प्लान्ट पनि नजोगिनु दु:ख लाग्दो कुरा भएको बताएको छ।
'राजनीतिक उद्देश्यका लागि बल र हिंसा प्रयोग गर्ने कुराको नेपाल निन्दा गर्छ,' विज्ञप्तिमा भनिएको छ।
परराष्ट्रले विज्ञप्ति निकालेर भत्सर्ना गरेको उक्त ड्रोन आक्रमण कसले गरेको हो भन्ने अहिलेसम्म एकिन भइसकेको छैन।
आक्रमणको जिम्मा साउदीको छिमेकी यमनको विद्रोही समूहले हुथीले लिएको छ। तर साउदी अरब र अमेरिकाले उक्त आक्रमण हुथीले नभई इरानले गरेको आरोप लगाइरहेका छन्।
हुथी विद्रोहीलाई सघाउँदै आएको इरानले भने उक्त आरोप आधारहीन भएको बताउँदै आएको छ।
शनिबार १० वटा ड्रोन प्रयोग गरी सरकारी स्वामित्वको अराम्को कम्पनीका अब्क्वाइक र खुराइस प्लान्टमा आक्रमण भएको थियो।
उक्त ड्रोन आक्रमणपछि संसारको सबैभन्दा धेरै कच्चा तेल उत्पादन गर्नेमध्येको एक साउदी अरबले आफ्नो उत्पादन आधा घटाएको छ।
साउदीका उर्जामन्त्री राजकुमार अब्दुलाजिज बिन सलमानले अब दैनिक ५७ लाख ब्यारेलमात्र कच्चा तेल उत्पादन हुने जानकारी दिएका छन्। साउदीले दैनिक झन्डै एक करोड ब्यारेल कच्चा तेल उत्पादन गर्थ्यो। विश्वबजारको झन्डै १० प्रतिशत कच्चा तेल साउदीले उत्पादन गर्छ।
अराम्कोमा ड्रोन आक्रमण भएपछि सोमबार विश्वभरिनै तेलको मूल्य बढेको छ। ब्रेन्ट कच्चा तेलको मूल्य १० प्रतिशतले बढेर प्रतिब्यारेल ६६.२८ अमेरिकी डलर पुगेको छ।
यो बेलायतलगायतका युरोपियन देशको कच्चा तेलको मूल्य हो। नेपाल लगायत एसियाली देशमा पनि यसैको आसपासमा मूल्य निर्धारण हुन्छ।
यस्तै, वेस्ट टेक्सास इन्टरमेडियट (डब्लुटिआई) कच्चा तेलको मूल्य ८.९ प्रतिशतले बढेर ५९.७५ अमेरिकी डलर प्रतिब्यारेल पुगेको छ।
उक्त आक्रमणपछि तेलको विश्वव्यापी आपूर्तिमा प्रतिदिन ५७ लाख ब्यारेलसम्म कमी आउन बताइएको छ। यो अहिलेको आपूर्तिको ६ प्रतिशत हो।
शनिबारको आक्रमणले तेलको मूल्य मात्र होइन अरब क्षेत्रमा तनाव पनि बढाइदिएको छ।
अरब क्षेत्रमा आफ्नो प्रमुख सहयोगी साउदीमाथिको उक्त आक्रमणलाई अमेरिकाले इरानले गराएको आरोप लगाएको छ। यमनमा विद्रोहरत समूह हुथीलाई इरानको समर्थन छ।
उक्त समूहले त्यस्तो आधुनिक प्रविधियुक्त आक्रमण गर्न नसक्ने भन्दै त्यसमा इरानकै हात रहेको अमेरिकाको तर्क छ।
विदेशमन्त्री माइक पोम्पेओले ट्वीटरमा लेखेका छन्- रूहानी (इरानी राष्ट्रपति) र जरिफ (विदेश मन्त्री)ले कूटनीतिक पहल गरेको नाटक गरिरहेका बेला तेहरानले साउदी अरेबियामाथि भएका झन्डै सय वटा ड्रोन आक्रमणमा गराएको छ। तनाव मत्थर पार्न गरिएका सबै आग्रहकाबीच इरानले वर्ल्ड इनर्जी सप्लाईमा यसअघि कहिल्यै नभएको आक्रमण गरेको छ। यमनबाट यस्तो आक्रमण भएको हो भन्ने कुनै प्रमाण छैन।
उनले इरानको यो आक्रमणको बिनाकुनै हिच्किचाहट विरोध गर्न सबै राष्ट्रलाई आग्रह गरेका छन्।
यही विषयमा साउदीका राजकुमार मोहम्मद सलमानले राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पसँग टेलिफोनमा कुराकानी गरेका छन्। उनले उक्त आक्रमणको जवाफ दिन साउदी सक्षम रहेको बताएका छन्।
गत वर्ष ट्रम्पले इरानको परमाणु कार्यक्रमबारे शक्तिराष्ट्रहरू र इरानबीच भएको सम्झौता छोडेपछि अमेरिका-इरान सम्बन्धमा तनाव चुलिएको छ।
सम्झौता छोड्दै ट्रम्पले इरान र तेहरानका उच्च सरकारी अधिकारीमाथि थप प्रतिबन्धहरू लगाएका छन्।
केही समयअघि इरानले आफ्नो हवाइ क्षेत्रमा आएको भन्दै अमेरिकी जासुसी ड्रोन खसालिदिएको थियो।
