इञ्जिनियरिङ अध्ययन गर्न चाहने विद्यार्थीको आकर्षणको केन्द्रका रूपमा रहेको पुल्चोक इञ्जिनियरिङ क्याम्पस समस्याग्रस्त बनेको छ। पर्याप्त जनशक्तिको अभाव र आर्थिक अभावले क्याम्पस समस्यामा परेको प्रशासनले जनाएको छ।
क्याम्पसमा कार्यरत जनशक्ति उमेर हदबन्दीका कारण अवकाश लिइरहेको तर तुरुन्त नयाँ नियुक्ति गर्न नसकिएको सहायक क्याम्पस प्रमुख शिवकृष्ण दुवाले बताए।
त्रिभुवन विश्वविद्यालयले समयमा नै पदपूर्ति नगर्दा क्याम्पसमा सधैं जनशक्ति अभाव भोग्नु परिरहेको उनले बताए।
क्याम्पसमा प्राध्यापक र अरु कर्मचारी गरेर दुवैखालको जनशक्ति दरबन्दीभन्दा कम कार्यरत छ।
उनले भने, ‘यसको प्रत्यक्ष असर विद्यार्थीमा पर्न जान्छ।’
समयानुसारका विषय थप गर्दै जानुपर्ने बाध्यता एकातिर रहेको छ भने अर्कोतिर भएका संकाय र विषयसमेत अस्थायी (करार) कर्मचारी नियुक्त गरेर सञ्चालन भइरहेको उनले बताए।
अस्थायी कर्मचारी नियुक्ति गर्नका लागि पनि बजेटको समस्या रहेको उनले बताए।
त्रिभुवन विश्वविद्यालयले यहाँका स्थायी कर्मचारीलाई मात्रै टाउको गनेर बजेट विनियोजन गरिरहेको उनले बताए।
उनले भने, ‘हामीले त्यही बजेटबाट मिलाएर अस्थायी कर्मचारी पनि राख्नुपर्ने बाध्यता छ।’
क्याम्पसमा विद्यार्थीको आकर्षण र देशमा प्राविधिक जनशक्तिको आवश्यकतालाई हेरेर यहाँ रहेको सिट सङ्ख्या थप गर्न आवश्यक रहेको सहायक क्याम्पस प्रमुख दुवाले बताए।
जनशक्ति र भवन दुवैको अभावले सिट सङ्ख्या थप गर्न सकिएको छैन। क्याम्पस स्थापना हुँदा सिभिल इञ्जिनियरिङमा सिट सङ्ख्या १४४ रहेकामा अहिले त्यसलाई बढाएर १९४ पुर्याइएको छ।
त्यस्तै, कम्प्युटर विज्ञानमा पहिले ४८ सिट रहेकामा अहिले ९६ पुर्याइएको छ।
बाँकी चार सङ्कायमा सिट सङ्ख्या थप्न नसकिएको उनले बताए।
क्याम्पसले सिट सङ्ख्या थप्न नसक्दा विद्यार्थी चर्को शुल्क तिरेर निजी क्याम्पसमा जान बाध्य छन्।
उनले भने, ‘निजीमा जति पनि सिट हुने भएकाले धेरैले चाहेर पनि सरकारी क्याम्पस पढ्न पाएका छैनन्।’
उमेर हदबन्दीका कारण प्राध्यापक अवकाश पाउनु नियमित प्रक्रिया भए पनि नयाँ जनशक्ति नहुँदा क्याम्पसलाई समस्या परिरहेको उनले बताए।
क्याम्पसले अहिले दुई विषय थप्ने योजना बनाइरहेको छ।
स्नातक तहमा रसायनिक इञ्जिनियरिङ र स्नातकोत्तरमा रेलवे इञ्जिनियरिङ विषय थप गर्ने क्याम्पसको योजना छ।
विश्वविद्यालयबाट अनुमोदन नहुँदा अड्किरहेको उनले बताए। उनले भने, ‘त्रिविको प्राज्ञिक परिषद्ले अनुमोदन गरेपछि मात्रै हामीले अनुमति पाउँछौं।’
जनशक्ति अभावसँगै क्याम्पसमा भवन अभाव रहेको प्रशासनले जनाएको छ।
क्याम्पसको आय ज्यादै कम र नेपाल सरकारबाट पनि कम मात्र बजेट विनियोजन हुँदा भवन निर्माण गर्न नसकिएको क्याम्पस प्रशासनले जनाएको छ।
भवन अभावका कारण उक्त क्याम्पसलाई नयाँ सङ्काय खोल्न वा सिट सङ्ख्या थप्न समस्या भएको सहायक क्याम्पस प्रमुख दुवाले बताए।
समयको मागअनुसार विषय र सङ्काय थप्नुपर्ने भए पनि भवन अभावले गर्दा थप्न नसकिएको उनको भनाइ थियो।
‘हामीले यहाँ सिट बढाउन नसक्दा त्यसको मार विद्यार्थी र अभिभावकलाई परेको छ’, सहायक क्याम्पस प्रमुख दुवाले भने, ‘विद्यार्थी चर्को शुल्क तिरेर निजीमा जान बाध्य छन्।’
भवन अभावकै कारण भूकम्पले क्षति पुगेका पुरानो भवनलाई मर्मतमात्रै गरेर बस्नुपरेको उनले जानकारी दिए।
उनका अनुसार राणाकालीन उक्त भवन विसं २०७२ को भू्कम्पले क्षति पुर्याएकाले प्रशासनिक कार्यालय रहेको भवनको भित्री भागमा मात्रै मर्मत गरेर सञ्चालनमा ल्याइएको हो।
‘भवन पुनर्निर्माण गर्नुपर्ने भए पनि क्याम्पसको आयस्रोतले भ्याउँदैन, नेपाल सरकारले पुनर्निर्माणका लागि रकम दिएको छैन’, उनले भने।
विसं २०२९ मा त्रिभुवन विश्वविद्यालको इञ्जिनियरिङ विभागको केन्द्रीय क्याम्पसका रूपमा पुल्चोक क्याम्पसको स्थापना भएको थियो। स्थापना हुँदा यस क्याम्पसले प्रमाणपत्र तहमा तीन वर्षे कक्षा सुरू गरेको थियो।
यसले विसं २०५१ मा चार वर्षे स्नातक तहमा सिभिल इञ्जिनियरिङ विषयको अध्यापन सुरू गरेको थियो।
हाल क्याम्पसमा ६ सङ्काय रहेका छन्। स्नातक, स्नातकोत्तरसँगै विभिन्न विषयमा विद्यावारिधिका कार्यक्रम रहेको क्याम्पसले जनाएको छ।
