फिफा विश्वकप २०२२ कतार तथा एएफसी एसियन कप २०२३ चीनको संयुक्त छनोटअन्तर्गत दोस्रो चरणको अन्तिम तीन खेल्न कुवेत पुगेको नेपाली टिम स्वदेश फर्किएको छ।
नेपाली टिमले कुवेतमा विश्वकप छनोट खेल्नुअघि एसियाको पूर्व विजेता इराकसँग मैत्रीपूर्ण खेल खेलको थियो। इराकसँगको मैत्रीपूर्ण खेलमा ५-२ गोलले पराजित भएको नेपालले छनोटमा तीन मध्ये एक खेलमा जित र दुई खेलमा हार बेहोरेको थियो।
विश्वकप छनोटमा नेपालले चाइनिज ताइपेईलाई २-० ले पराजित गरेको थियो। नेपाल जोर्डनसँग ३-० र अस्ट्रेलियासँग पनि समान ३-० ले पराजित भएको थियो।
समूह 'बी' मा ६ अंक जोडेर चौथो बनेको नेपाल एएफसी एसियन कपको तेस्रो चरणमा सिधा पुग्न असफल भएको थियो।
अब नेपालले एसियन कपको तेस्रो चरणमा प्रतिस्पर्धा गर्न प्लेअफ खेल्नु पर्नेछ।
अघिल्ला भ्रमणभन्दा यो पटकको भ्रमण उपलब्धिमूलक रहेको नेपाली टिमका कप्तान किरणकुमार लिम्बुले बताएका छन्। सधै रक्षात्मक रणनीति अपनाउने नेपालले यो भ्रमणमा आक्रामक खेल्न सक्छ भन्ने उदाहरण दिएको उनले बताए। किरणसँग लिइएको अन्तर्वार्ताको सम्पादित अंश पढ्नुहोस् :-
कुवेत भ्रमण समग्रमा कस्तो रह्यो?
कुवेतमा खेलेका तीन वटै खेल हेर्दा, टिमले धेरै सकारात्मक खेल देखेको छु। टिमको सुधारिएको खेल देखेको छु। सकारात्मक र नकारात्मक दुवै पक्षलाई नियाल्नुपर्छ। सकारात्मक कुराहरूलाई ध्यान दिनुपर्छ।
हामीले हाम्रो बलियो पक्षलाई केलाउँदै अगाडि बढ्नुपर्छ। आगामी दिनमा सकारात्मक विषयमा विशेष ध्यान दिनपर्छ। यसरी नै अगाडि बढ्दा नेपालको फुटबल विकासले गति लिन सक्छ।
चाइनिज ताइपेइसँगको खेलमा हामीले विगतको नतिजालाई निरन्तरता दिन सक्यौं। तर जोर्डन उहि अन्तरमा हार्यौं। खेललाई कसरी समिक्षा गर्नुहुन्छ?
पहिलो खेल चाइनिज ताइपेइसँग थियो। ताइपेइको घरेलु मैदानमा खेल्न जाँदा त्यो समयमा टोली निकै बलियो थियो। दोस्रो लेगमा पनि सुखद नतिजा निकाल्न हामी पूर्णरूपमा तयार थियौं।
कुवेत जानुअघि इराक भ्रमण गरेर हासिल गरेको अनुभवले हाम्रो मनोबल बढ्यो।
तयारी राम्रो भएकाले नतिजालाई निरन्तर दिन सक्यौं।
प्रशिक्षक र सहायक प्रशिक्षकले हाम्रो खेललाई राम्रोसँग नियाल्नु भएको थियो। उनीहरूको खेललाई पनि हेर्नु भएको थियो।
हामीलाई जित्नुको विकल्प थिएन। सोही अनुसार प्रशिक्षकले दिएको निर्देशनलाई खेल अवधिभर पालाना गर्यौं। पेनाल्टीबाट अग्रता लिएसँगै खेलाडीमा हौसाल मिल्यो। पछि दोस्रो गोल पनि निस्क्यो। खेलमा पकड जमाउँदै दबाब दिएर खेल्यौं।
जोर्डनविरूद्धको दोस्रो खेल कठिन थियो। यसअघि पहिलो लेगमा पेनाल्टीबाट हामी पछि परेका थियौं। दोस्रो लेगमा पनि सोही अवस्था भयो। नचाहँदा नचाहँदै गल्ति भयो। मानवीय त्रुटि र फुटबलको पाटो हो। जोर्डनसँगको खेलमा पनि पुरानो गल्ति भयो।
सामान्य गल्तिले खेल गुमाउन पुग्यो। सुधारको प्रयास गरे पनि अलमलमा पर्यौ। यद्यपी जोर्डनसँगका कमजोर पक्ष केलाउँदै खेल्ने प्रयास गरे पनि सफल हुन सकेनौं। अंक खोस्ने लक्ष्यका साथ मैदान उत्रिएका थियौं। ३–० ले नै हार्ने सोच थिएन तर खेलमा सोही नतिजा दोहोरियो।
एसियाली पावर हाउस र विश्वकपको अनुभव लिएको अस्ट्रेलियासँगको खेललाई कसरी लिनुभएको छ?
पहिलो लेगभन्दा दोस्रो लेग फरक थियो। पहिलो लेगमा फिल्ड सेयर गर्न पाउनु हामीलाई उपलब्धिमूलक थियो।
पहिलो लेगमा हामी अनुभव बटुल्ने लक्ष्यमा थियौं भने दोस्रो लेगमा प्रतिस्पर्धात्मक फुटबल खेल्ने लक्ष्य राखेका थियौं। सोही अनुसार तयारी पनि गरेका थियौं। पहिलो हाफमा १० खेलाडीमा सीमित भए पनि सम्रग टोली एक बनेर बनेर खेल प्रदर्शन गर्न सफल भयौं। वान म्यान डाउनमा पनि हामीले बलियो अस्ट्रेलियालाई रोक्यौं।
अस्ट्रेलियासँगको खेलमा टिमका साथीले गरेको प्रदर्शनमा निकै सन्तुष्ट छु। तारिफ गर्न चाहन्छु। देशका लागि मरेर खेलेका थिए। तारिफ योग्य खेल रह्यो। अस्ट्रेलियासँगको दोस्रो लेग पनि राम्रो भयो। सुखद नै मान्नु पर्छ।
एसियाको पावर हाउससँग खेल्न पाउँदा हाम्रो लागि अनुभव भयो। आउँदा दिनमा अब अन्य एसियाका पावर हाउससँग खेल्नु पर्छ र पाउँ भन्ने हाम्रो अपेक्षा छ। कोरिया, जापान, इरान जस्ता टोलीसँग खेल्न पाउँ नतिजा जे होला केही फरक पर्दैन ।
पहिलो खेल गुमाए पनि दोस्रो खेलमा सुधारका अवसर पाउँछौं। यसरी आउँदा दिनमा बलियो टोलीसँग खेल्न पाउँदा नेपाली फुटबलको स्तर सुधारिन्छ भन्ने मेरो विश्वास छ। जितका लागि खेल्नुभन्दा पनि अनुभवलाई यस्ता खेलले सुधारका लागि धेरै सहयोग गर्छ। सधैं हार्छ भन्ने आँकलन भए पनि नेपालले पनि प्रतिस्पर्धात्मक फुटबल खेल्न सक्छ भन्ने सन्देश विश्व भर जान्छ।
ठूलो अन्तरले हारेको भए पनि दोस्रो पटक आमनेसामने हुने अवसर पाउँदा सुधारिएको खेल देखायो भन्ने सन्देश दिन सक्छौ भन्ने अस्ट्रेलियासँगको खेलले प्रमाणित गरेको छ। अस्ट्रेलियाका प्रशिक्षकले पनि हाम्रो खेलको तारिफ गरेका छन्। अब यस्तै बलियो अस्ट्रेलियासँग आउँदा दिनमा पनि खेल्न पाए स्कोर गर्न सकिन्छ भन्ने विश्वास छ। समग्रमा अन्तिम खेल पनि राम्रो मान्छु ।
प्रशिक्षक अब्दुल्लाह अलमुताइरीको रणनीति सफल भएको हो?
प्रशिक्षकले मात्र सम्भव हुँदैन। टोलीले एक भएर खेल देखाउँदा नतिजा निक्कने हो। प्रशिक्षकको निर्देशनले धेरै अर्थ राख्छ। नयाँ प्रशिक्षकले बाटो देखाउने हो।
नेपाली टोलीलाई सम्हाल्नु भएका नयाँ प्रशिक्षक अबदुल्लाहले सबै खेलाडीको दिमागमा ‘वि क्यान प्ले फुटबल’ भरिदिनु भएको छ। यस्तो वातावरण सबै खेलाडीको दिमागमा राख्दिनु भएको छ। जति बलियो प्रतिद्वन्द्वी भए पनि हामीले फुटबल खेल्न सक्छौं भन्ने मानसिकता भरदिनु भएको छ। नतिजा जे पनि आक्रामक फुटबल खेल्नु पर्छ।
उहाँको प्रेरणाले नयाँ खेलाडीमा प्रतिस्पर्धात्मक खेल खेल्न सक्छौ भन्ने मानसिकता विकास भएको छ। युवा खेलाडीमा यस्तो मनसिकता परेको छ। अन पिच अफ पिचमा सबै खेलाडीलाई मोटिभेसन दिन सक्नुभएको छ।
नयाँ खेलाडीमा फाइटिङ स्पिरिट विकास भएको छ। प्रशिक्षको मात्र भन्दा पनि समग्र टिमको प्रदर्शन रह्यो। प्रशिक्षकको योजना फुटबललाई एक स्तर माथि लग्ने लक्ष्य रहेको छ। सोही अनुसार उहाँले परीक्षण गर्नुभएको छ। त्यसका लागि हामीले उहाँलाई साथ दिएका छौं। सोही अनुसार हामीले पालना गरेका छौ।
विगतको भन्दा फरक शैलीको फुटबल प्रदर्शन गरेको नेपालले आक्रामक फुटबल खेलेको छ। युवा खेलाडी र अनुभवी खेलाडी पनि टोलीमा छन्। आउँदा दिनमा नेपाली टोलीले कुवेत भ्रमणमा गरेको प्रदर्शनलाई निरन्तरता दिन कस्तो किसिमको योजना आवश्यक छ?
खेलाडीहरू वर्ष भरिनै व्यस्त हुनुपर्यो। व्यस्त तालिका पनि हुनुपर्छ । शीर्ष डिभिजनका लिगहरू निरन्तर हुनुपर्यो। पहिलो पटक फ्रेन्चाईज फुटबल प्रतियोगिता सम्पन्न भएको छ। सम्पन्न एनएसलले खेलाडीमा राम्रो सन्देश दिएको छ। खेलाडीलाई एनएसएल राम्रो भएको छ। यस्ता प्रतियोगिताले नेपाली खेलाडीलाई ब्यस्त र अवसर खेज्नका लागि निकै मद्दत गरेको छ।
लिगहरू लामो समयसम्म हुनुपर्छ। व्यवसायीक हिसाबले लिगहरू सञ्चालन हुनुपर्छ। राष्ट्रिय खेलाडीलाई अन्तर्राष्ट्रिय भ्रमण गराएर व्यस्त गराउनुपर्छ। फुटबल खेलाडीलाई फुटबलमा नै व्यस्त बनाउनु पर्छ। हामी भन्दा माथिल्ले र तल्लो स्तरको देशहरूसँग बारम्बार मैत्रिपूर्ण खेल धेरै भन्दा धेरै मिलाएर खेलाडीलाई धेरै अनुभव दिनुपर्छ।
सबैभन्दा ठूलो कुरा खेलाडीलाई व्यस्त राख्नुपर्छ। खेलाडीलाई फुर्सद हुने किसिमको वातारण भन्दा पनि व्यस्त बनाउँदै फुटबल मात्र सोच्न वातारण जरूरी छ। यसले गर्दा नेपाली फुटबलको नतिजा राम्रो हुन्छ ।
खेलाडीका लागि पनि यस्ता योजनाले हौसला मिल्छ। ठूलो टोलीसँगको पटक पटक खेल्न पायौं भने अवश्य नै हामीले सुधारिएको खेल देखाउँन सक्छौं। कमी कमजोरीहरूलाई नियाल्न सक्छौ। अनुभव हुन्छ भने पहिलो, दोस्रो अनि तेस्रो खेलमा सुधार अवश्य देखिन्छ। यसरी नै फुटबल सुधार गर्न सकिन्छ।
नेपालको तुलनामा विदेशतिर लामो समय सम्म लिग सञ्चालन हुन्छ। एन्फा र नेपाल सकरकारले खेलाडीलाई व्यस्त बनाइराख्ने तालिका बनाउनु पर्छ। बलियो टोलीसँग पटक पटक मैत्रीपूर्ण खेल खेल्दै कमी कमजोरी सुधार्दै समग्र खेल सुधारको बाटो अंगाल्न सकिन्छ। समग्रमा भन्नु पर्दा खेलाडीलाई व्यस्त राख्नु पर्छ, अन्तर्राष्ट्रिय भ्रमण गराउँदै टोलीलाई अनुभव बटुल्ने मौका दिनु पर्छ।
ठूलो क्लब, लिग खेल्ने क्लबदेखि माथिल्लो स्तरको टोलीसँग खेल्ने अवसर धेरे भन्दा धेरै हुनुपर्छ। यस्ता खेलले युवा खेलाडीलाई राम्रा अनुभव हुन्छ र हौसाल पनि मिल्छ। यस्तै यस्तै विषयमा ध्यान दिइयो भने नेपाली फुटबलले विकासको गति छिट्टै लिन्छ।