संरक्षणका क्षेत्रमा कार्यरत संस्थाहरुले वन्यजन्तुको तस्कारीमा संलग्नलाई धरौटीमा छाडिएकोप्रति ध्यानाकर्षण भएको जनाएका छन्।
चितवनको रत्ननगर नगरपालिका अन्तर्गत मृगकुञ्ज उपभोक्ता समितिको क्षेत्रभित्र रहेका संरक्षणका साझेदार संस्थाहरुले बिहीबार संयुक्त वक्तव्य जारी गर्दै अथक प्रयासबाट पक्राउ गरिएका तस्कारलाई अदालतले धरौटीमा छाड्दा संरक्षणमा चुनौती थपिएको उल्लेख गरेका छन्।
‘संरक्षित रामसार सूची र विश्व सम्पदा सूचीमा सूचीकृत चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज र मध्यवर्ती क्षेत्रमा रहेका विश्वकै दुर्लभ वन्यजन्तुको चारी सिकारीमा संलग्न तस्कारहरूलाई निकुञ्जका कर्मचारी, सुरक्षाकर्मीले मध्यवर्ती क्षेत्रमा बसोबास गर्नेको सहयोगमा पक्राउ गरिरहने तर अदालतबाट धरौटीमा छुटिराख्ने प्रक्रियाले संरक्षणमा चुनौती थपिएको छ,’ वक्तव्यमा उल्लेख छ।
एक सिंगे गैंडा, पाटेबाघलगायतका वन्यजन्तुको चौरी सिकारी गर्ने तस्करहरू पूरा कारबाहीको भागिदार भई छुट्दासमेत पुनः सोही कार्यमा संलग्न रहेको तथ्य सार्वजनिक भइरहँदा प्रमाणसहित पक्राउ परेका पनि धरौटीमा छाडिँदा खतरा बढेको उनीहरूले बताएका छन्। राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण ऐन २०२९ अनुसार तोकिएको कारबाहीमा परेकाहरूलाई धारौटीमा छाड्ने कामले सिकारीको मनोबल बढाएको र संरक्षणकर्मीको मनोबल गिरेको बाघमारा मध्यवर्ती सामुदायिक वनका अध्यक्ष जितबहादुर तामाङले बताए। उनले वन्यजन्तुको चोरी सिकारीमा संलग्न हुनेलाई कडाभन्दा कडा कारबाही गर्नुपर्ने बताए।
मृगकुञ्ज मध्यवर्ती उपभोक्ता समतिका अध्यक्ष दुर्गाप्रसाद घिमिरे, बाघमारा मध्यवर्ती सामुदायिक वन उपभोक्ता समूहका अध्यक्ष जितबहादुर तामाङ, चित्रसेन मध्यवर्ती सामुदायिक वन उपभोक्ता समूहका अध्यक्ष पुष्पराज श्रेष्ठ, जनकौली मध्यवर्ती सामुदायिक वन उपभोक्ता समूहका सचिव नारायण महतोलगायतले वक्तव्य जारी गरेका हुन्।
चितवन निकुञ्जमा गत वर्ष चार वटा गैंडा मारेर खाग बेचेको आरोपमा पक्राउ परेका १२ जनामध्ये हालसम्म ६ जना धरौटीमा छुटेका छन्। चितवन जिल्ला अदालतले पुर्पक्षका लागि थुनामा राख्नू भनेर गरेको आदेश चित्त नबुझेर नवीन पौडेल भनिने मेखबहादुर नेपाली, कैलाशबाबु आले मगर र सोमबहादुर गुरुङले उच्च अदालत पाटनको हेटौंडा इजलासमा निवेदन दिएका थिए। उच्च अदालतले गत बिहीबार तीनै जनालाई जनही पाँच लाख रुपैयाँ धरौटीमा छाड्ने आदेश गरेको थियो।
गत फागुन १८ मा चितवन जिल्ला अदालतमा मात्रै गैंडा तस्कारीमा संलग्न भएको आरोपमा २४ जनाविरुद्ध मुद्दा दायर भएकोमा १२ जना पक्राउ परेका थिए। अदालतले थुनछेक आदेश गर्दा नै ३ जनालाई पाँच-पाँच लाख रुपैयाँ धरौटीमा छाडेको थियो।
चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जका प्रमुख संरक्षण अधिकृत अणनाथ बरालले निकुञ्ज कर्मचारी र सुरक्षाकर्मीले ठूलो मेहनत गरेर पक्राउ गरेका व्यक्तिलाई धमाधम धरौटीमा छाडिँदा समस्या भइरहेको उल्लेख गरे।
