मौसमविद्हरुले मनसुन निस्क्रिय हुँदा देशभर गर्मी बढेको बताएका छन्।
उनीहरूले केही दिन यता मनसुन निस्क्रिय भएको अवस्थामा गर्मीको अनुभव भएको बताएका हुन्। मंगलबार न्यूज एजेन्सी नेपालसँग कुराकानी गर्दै जल तथा मौसम विज्ञान विभाग जलवायु शाखाकी मौसमविद् विभूती पोखरेलले हाल देशको विभिन्न भागहरुमा तापक्रम बढी अत्यधिक गर्मी हुनु स्वभाविक रहेको बताइन्।
मनसुन निस्क्रिय भएको अवस्थामा गर्मीको अनुभव भएको उनको भनाई छ। उनले मनसुन न्यून चापीय रेखा एक-दुई दिन भित्रमै माथि आउने र वर्षा हुन सुरू हुनासाथ गर्मी हटेर जाने बताइन्।
‘देशको विभिन्न भागमा तापक्रम बढेको, अत्यधिक गर्मी अनुभव गरिएको छ, यो मनसुनमा अलिकति वर्षा नहुने वित्तिकै गर्मीको अनुभव हुन्छ। यो दुई वटा लगभग रिलेटेड जस्तै भन्नुपर्छ’, उनले भनिन्, ‘वर्षा हुने वित्तिकै शितल हुने, पानी नपर्ने लामै समय भएकाले गर्मी बढेकै हो, वर्षाको क्रमसँगै विस्तारै शितल अनुभव गर्नसक्छौं।’
‘यो एक, दुई दिनमै मनसुन ट्रफमाथि सिफ्ट हुँदै जाँदा हाम्रोतिर मनसुन ट्रफ आउँछ । मनसुन न्यूनचापिय रेखा यो माथि आउने बित्तिकै हाम्रोमा पनि वर्षा देखिन्छ,’ उनले अगाडि भनिन्।
उनले केही दिनभित्रमै मनसुन सक्रिय भएर वर्षा हुने जानकारी दिइन्। हाल मनसुन सामान्य स्थितिमा रहेकाले वर्षा नभएको भन्दै उनले मनसुन सामान्य अवस्थामा दक्षिणतर्फ रहेकाले नेपालमा धेरैजसो वर्षा हुन नसकेको बताइन्।
उनले एक, दुई दिन भित्रमै मनसुन ट्रफ बिस्तारै माथि सर्ने सम्भावना रहेको र त्यसपछि देशको धेरैजसो स्थानमा वर्षा हुने बताइन्।
‘हाल देशभरको मनसुन ट्रफ नर्मल पोजिशनमा छ। त्यसले नेपालमा अलिकति ब्रेक जस्तो स्थिति देखिएको थियो। अब यो एक, दुई दिनमै मनसुन ट्रफ बिस्तारै माथि सर्ने सम्भावना छ। त्यो सँगै देशभरि फेरि पानी पर्ने सम्भावना रहन्छ’, उनले भनिन्, ‘मनसुन भन्ने बित्तिकै फेरि सबै दिनमा वर्षा हुन्छ भन्ने हुँदैन। एक्टिभ फेज हुन्छ अनि ब्रेक फेज हुन्छ।’
मौसमविद् पोखरेलले प्रदेश नम्बर १, मधेश प्रदेश र बागमती प्रदेशमा हालसम्म सरदरभन्दा बढी वर्षा देखिएको बताइन्। त्यस्तै लुम्बिनी प्रदेश, कर्णाली प्रदेश र सुदूरपश्चिम प्रदेशमा भने सरदरभन्दा कम वर्षा भइरहेको उनले जानकारी दिइन्।
‘अहिलेसम्मको स्थितिमा मधेस प्रदेश, प्रदेश १, वागमती प्रदेश र गण्डकी प्रदेशमा सरदरभन्दा बढी नै वर्षा देखिएको छ। लुम्बिनी प्रदेशको बर्दिया र सँगसँगै सुदूरपश्चिम प्रदेश र कर्णाली प्रदेशमा सरदरभन्दा कम नै वर्षा देखिएको छ,’ उनले भनिन्।
उनले मनसुनको समयमा बाढी, पहिरोका कारण धनजनको क्षति हुनसक्ने भएकाले जल तथा मौसम विज्ञान विभागले दिने गरेको सूचनाहरुलाई ध्यान दिन आग्रह गरिन्।
