यस आर्थिक वर्षको पहिलो ८ महिनामा मुलुकको शोधनान्तर स्थिति बचतमा देखिएकाे छ।
राष्ट्र बैंकले सोमबार सार्वजनिक गरेको वित्तीय विवरणअनुसार यस अवधिमा शोधनान्तर स्थिति ३७ अर्ब ८४ करोडले बचतमा छ। अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा शोधनान्तर स्थिति ५८ अर्ब ९९ करोडले घाटामा रहेको थियो।
मुलुकमा भित्रिने र मुलुकबाट बाहिरिने रकमको अन्तरलाई शोधनान्तर स्थिति भनिन्छ। शोधनान्तर स्थिति बचतमा हुनु भनेको मुलुकबाट बाहिरिनेभन्दा भित्रिने रकम बढी हुनु हो।
घट्याे व्यापार घाटा
आठ महिनामा कुल वस्तु व्यापार घाटा ४.३ प्रतिशतले कमी आएको छ। यस अवधिमा मुलुकको व्यापार घाटा ८ खर्ब ४९ अर्ब ३३ करोड कायम भएको छ।
गत वर्षको सोही अवधिमा यस्तो घाटा २४.४ प्रतिशतले वृद्धि भएको थियो।
आठ महिनामा कुल वस्तु निर्यात २२. ३ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ। ८ महिनामा ७४ अर्ब ९१ करोड रुपैयाँको बस्तु विदेश निर्यात भएको छ।
अघिल्लो वर्षको सोही अवधिको तुलनामा निर्यात १५.६ प्रतिशतले वृद्धि भएको हो। गन्तव्यका आधारमा भारततर्फ निर्यात ३५.५ प्रतिशत र अन्य मुलुकतर्फ १.१ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ भने चीनतर्फ १९. ४ प्रतिशतले घटेको छ।
वस्तुगत आधारमा पाम तेल, अलैंची, आयुर्वेदिक औषधि, जडिबुटी, जुटका सामान लगायतका वस्तुको निर्यात बढेको छ भने जस्तापाता, तार, तयारी पोशाक, जुस, तामाको तार लगायतका वस्तुको निर्यात घटेको छ।
आठ महिनामा कुल वस्तु आयात २. ६ प्रतिशतले घटेर ९ खर्ब २४ अर्ब २४ करोड कायम भएको छ। अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो आयात २३. ८ प्रतिशतले बढेको थियो।
वस्तु आयात गरिने मुलुकका आधारमा भारतबाट भएको आयात ७. ५ प्रतिशतले घटेको छ भने चीन तथा अन्य मुलुकबाट भएको आयात क्रमशः ५. ५ प्रतिशत र ६. ८ प्रतिशतले बढेको छ।
वस्तुगत आधारमा कच्चा पाम तेल, रासायनिक मल, हटरोल सिट, कच्चा सोयाविन तेल, मेसिनरी तथा पार्टपुर्जा लगायतका वस्तुको आयात बढेको छ भने एमएस बिलेट, यातायातका साधन तथा पार्टपुर्जा, सुन, पेट्रोलियम पदार्थ, सिमेन्ट लगायतका वस्तुको आयात घटेको छ।
निर्याततर्फ वीरगञ्ज, विराटनगर, त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल, मेची र तातोपानी भन्सार कार्यालय बाहेकका नाकाबाट गरिएको निर्यातमा ह्रास आएको छ।
आयाततर्फ सुख्खा बन्दरगाह, मेची, तातोपानी र कञ्चनपुर भन्सार कार्यालय बाहेकका नाकाबाट भएको आयातमा ह्रास आएको छ।
यस अवधिमा निर्यात–आयात अनुपात ८. १ प्रतिशत पुगेको छ। अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो अनुपात ६.५ प्रतिशत थियो।
रेमिट्यान्स १. ८ प्रतिशतले बढ्यो
समीक्षा अवधिमा रेमिट्यान्स आप्रवाह १.८ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ। साउनदेखि फागुनसम्म ५ खर्ब ९२ अर्ब ४२ करोड रेमिट्यान्स भित्रिएको छ। अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा रेमिट्यान्स आप्रवाह २३.४ प्रतिशतले बढेको थियो।
अमेरिकी डलरमा विप्रेषण आप्रवाहमा १.७ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ। अघिल्लो वर्ष यस्तो आप्रवाह ११.७ प्रतिशतले बढेको थियो।
समीक्षा अवधिमा वैदेशिक रोजगारीका लागि अन्तिम श्रम स्वीकृति (संस्थागत तथा व्यक्तिगत–नयाँ र वैधानिकीकरण) लिने नेपालीको संख्या २४.२ प्रतिशतले बढेको छ।
अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो संख्या ३६.६ प्रतिशतले घटेको थियो। समीक्षा अवधिमा पुनः श्रम स्वीकृति लिनेको संख्या २.७ प्रतिशतले घटेको छ। अघिल्लो वर्षको सोही
अवधिमा यस्तो संख्या ४.६ प्रतिशतले बढेको थियो।
