नारायणगढ बजार क्षेत्रमा खाली सटर भाडामा लिने व्यवसायीले ‘सलामी’ वापत ठूलो रकम तिर्नुपर्ने बाध्यता कायमै रहेको छ ।
घरधनीले खाली सटर दिँदा मात्रै होइन एक व्यवसायीले व्यापार छोडेर अर्को व्यापारीलाई खाली ठाउँ दिँदासमेत ख्याती (गुडविल) को नाममा ठूलो सलामी रकम लिने गरेका छन् । घरबहाल उपभोक्ता मञ्च चितवनका सल्लाहकार विष्णु कँडेलले एक व्यवसायीले खाली सटर अर्को व्यवसायीलाई दिँदा ६० लाखसम्म लिने गरेको बताए। यसरी ठाउँ दिँदा घरधनीको समेत मिलेमतो भएर ठूलो रकम लिने गरेको उनले बताए।
नारायणगढको मिलनरोड, लायन्सचोकदेखि पुल्चोकसम्मको मुख्य सडक क्षेत्रलगायतका प्रमुख व्यापारिक ठाउँमा यस्तो प्रथा जारी रहेको कँडेलले बताए। मिलनरोडमा सुनचाँदी व्यवसाय गर्दै आएका एक व्यापारीले सलामीको विकृति बढेको भन्दै पत्रकारलाई समाचार सम्प्रेषण गर्न आग्रहसमेत गरेका थिए।
मञ्चका पूर्वअध्यक्ष प्रभात ढुङ्गाना घरधनीले नयाँ ठाउँ दिँदा ं २० लाखसम्म सलामी रकम लिने गरेको बताए। पछिल्ला वर्षमा सलामी रकमलाई धरौटीका नाममा लिने गरेको उनले बताए। खाली ठाउँलाई धेरै रकम तिरेर लिनुपर्दा नयाँ व्यवसाय गर्न चाहने मर्कामा पर्ने गरेको उनको भनाइ छ ।
मञ्चका अध्यक्ष पवित्रा जोशीले यसरी अस्वाभाविक रुपमा घरधनी र व्यवसायीले रकम लिनु राम्रो नभएको बताइन्। यसले विकृति पैदा गर्ने भन्दै उनले स्वस्थ ढङ्गबाट व्यवसाय गर्नुपर्नेमा जोड दिइन्। उद्योग वाणिज्य सङ्घ चितवनका अध्यक्ष सहनलाल प्रधानले आधिकारिक रुपमा यस्ता विषय नआउने भए पनि सुन्नमा आएको बताए।
व्यवसायी–व्यवसायीका बीचमा ठाउँको कारोवार हुँदा पछि लिनेलाई घरधनीले ठाउँ दिन अस्वीकार गरेमा लिने व्यवसायी फस्ने समस्या आउन सक्ने प्रधानको भनाइ छ । महँगो सलामी र भाडाको मार भने उपभोक्ता र राजश्वमा परेको छ । यस्ता व्यवसायीले सलामी रकम, बहालकर राजश्वमा देखाउँदैनन् । न्यून भाडा देखाएर कर तिर्दै आएको पाइन्छ । यसमा घरधनीसँग उनीहरुको सहमति भएको हुन्छ । लाखौँ रुपैयाँको सलामी र महँगो भाडा असुल्नका लागि व्यवसायीले उपभोक्तासँग चर्को मूल्य असुल्ने गरेको आरोप लाग्ने गरेको छ ।
– नारायण अधिकारी