पार्टीको विधानमा के लेख्ने के नलेख्ने भन्ने विवाद बढ्दै गएपछि राष्ट्रिय जनता पार्टी (राजपा) निर्वाचन आयोगमा दर्ता गर्ने काम अन्योलमा परेको छ।
बुधबारनै पार्टी दर्ता गर्नेगरी छलफल बढाएका राजपा नेताहरुले बिवाद बढ्दै गएपछि कुनै टुंगोमा नपुगि बैठक स्थगित गरेका थिए।
यो विवादको केन्द्रमा राजपा अध्यक्ष मण्डलका नेता अनिल झा छन्। झाले राजपाको विधानमा मधेश राजनीतिको चर्चा गर्दा गजेन्द्र नारायण सिंह, राम जनम तिवारी र नेपाल सद्भावना परिषदको नाम छुटाउन नमिल्ने अडान लिएपछि विवाद चुलिएको थियो।
सेतोपाटी सँग कुरा गर्दै झाले भने, ‘मधेस राजनीतिको कुरा गर्ने बित्तिकै सिंह र तिवारीको नाम आउँछ। उहाँहरूको नाम नलिकन मधेस राजनीतिको चर्चा पनि हुन सक्दैन। तर आज केही मधेसी नेताहरू दुबै नेताको नाम विधानमा राख्न चाहानु हुन्न।’
सिंह र तिवारीको नामको उच्चारण पनि अट्न नसक्ने पार्टीमा आफू पनि रहन नसक्ने उनले बताए।
‘मैले राजपा नेताहरुलाई भनिदिएको छु, म राजनीति छोड्न सक्छु तर गजेन्द्र नारायण सिंहको नाम नराखि मान्दिनँ,’ उनले भने, ‘मैले यतिसम्म भनेको छु, मलाई राजपा अध्यक्ष मण्डलमा राख्नु पर्दैन, तपाईँहरु पाँच जना बस्नुहोस। म केन्द्रीय सदस्य मात्रै बन्न तयार छु।’
तर मधेसमा चेतना र राजनीतिक जाँगरण ल्याउन अतुलनीय योगदान दिएका नेताहरुको अपमान आफूले नसहने उनले बताए।
‘उहाँहरुको नाम राजपा बिधानमा राख्नु पर्छ, यो कुनै लेनदेनको कुरा हैन। यो ‘पोलिटिक्स’को कुरा पनि हैन, यो हाम्रो सेनटीमेन्टसँग जोडिएको कुरा हो’ झाले सेतोपाटीसँग भने।
२००९ सालमा नेपाली कांग्रेससँग राजनीतिक मदभेद भएपछि कुलानन्द झा र रामजनम तिवारी मिलेर तराई काँग्रेस गठन गरेका थिए। पार्टी गठनको केही समय पछि कुलानन्द झाले आफ्नो राजनीतिमा धेरै लगाव नरहेको भन्दै पार्टीबाट अलग बस्ने निर्णय गरे। झा संकृत भाषाका बिद्वान मानिन्थे।
त्यसपछि झाको ठाँउ उनकै कान्छा भाई बेदानन्द झाले लिए। बेदानन्द त्यो बेला पटनामा बसेर पत्रकारिता गर्थे। उनी ईन्डियन नेशन भन्ने पटनाबाट प्रकाशित हुने अंग्रेजी पत्रिकाको सम्पादक थिए।
बेदान्नद र तिवारी भएर २०१७ सालसम्म तराई कांग्रेस चलाए। ०१७ साालमा राजाले पहिलो निर्वाचित प्रधानमन्त्री बिपी कोइरालालाई बर्खास्त गरी सत्ता हातमा लिए पछि तराई कांग्रेस बिघटन भएको घोषणा गर्दै बेदानन्द पञ्चायत छिरे। तिवारीले भने तराई कांग्रेस नेपाली कांग्रेसमा बिलय भएको घोषणा गर्दै कांग्रेस प्रवेश गरे र पंचायत बिरोधि आन्दोलनमा सहभागि भए।
पञ्चायतको लामो शासनकालमा तराई-मधेसको पहिचानको आन्दोलन शिथिल रह्यो। २०४० सालमा नेपाली कांग्रेस सप्तरीका पूर्वसभापति गजेन्द्र नारायण सिंह र तिवारी मिलेर नेपाल सदभावना परिषद गठन गरेर नागारिकता लगायत मधेसका मुद्दामा काम गर्न थाले।
२०४७ साालमा नेपालमा बहुदलीय ब्यवस्था गठन भएपछि परिषद नेपाल सदभावना पार्टीमा परिणत भयो। सिंह पार्टी अध्यक्ष बने भने तिवारी सो पार्टीका सर्वोच्च नेता बने।
‘तिवारी र सिंह मधेसको राजनीतिमा जुन लामो योगदान छ, त्यसलाई राजपाको बिधानमा दुई लाइनमा पनि समेटन नचाहानु दूर्भाग्य हो,’ झाले भने।
सिंहको मृत्यु पछि नेपाल सद्भावना पार्टी अनेक चिरामा बिभाजित भयो। पहिले त्यही पार्टीमा रहेर काम गरेका राजेन्द्र महतो, अनिल झा र सरिता मिश्र अहिले तीन फरक पार्टीमा छन्।
पछिल्लो पटक संघीय सद्भावना पार्टी खोलेर सद्भावनाको बिरासतको दावी गरिरहेका झाले आफू मन्त्री हुँदा तिवारीको वीरगन्जमा र सिंहको राजबिराजमा सालिक स्थापना गर्न महत्वपूर्ण भुमिका खेलेका थिए।
उनी अहिले गजेन्द्र नारायण स्मृती प्रतिष्ठानको अध्यक्ष पनि छन्। यो प्रतिष्ठानको चार करोड बराबरको अचल सम्पत्ति रहेको झाले बताए।
