पूर्वराजदूत केशव झाको हत्यामा समातिएका उनका बडीगार्ड सानुकान्छा तामाङ कारागार चलान भएका छन्। जिल्ला अदालत काठमाडौंले तामाङलाई बुधबार पुर्पक्षका लागि कारागार चलान गर्ने आदेश दिएको हो।
एक वर्षअघि भएको झा हत्यमा संलग्न रहेको भन्दै महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौंले तामाङलाई गत साउन ३१ गते पक्राउ गरेको थियो।
झा हत्यामा उनकै संलग्नता रहेको भन्दै परिसरले अनुसन्धान प्रतिवेदन सरकारी वकिल कार्यालयमा बुझाएको थियो।
तत्काल प्राप्त प्रमाणले तामाङ निर्दोष छन् भन्ने आधार नदेखिएकाले उनलाई अर्को आदेश नभएसम्म थुनामा पठाउने आदेश भएको काठमाडौं जिल्ला अदालत स्रोतले बतायो।
झाको बबरमहलस्थित आफ्नै घरमा गत वर्ष भदौमा हत्या भएको थियो। उनका परिवारले एक वर्षपछि झा हत्यामा सानुकान्छाविरुद्ध किटानी जाहेरी दिएका थिए।
तामाङले ५० हजार लेनदेन विवादका कारण झाको हत्या गरेको प्रहरीको निष्कर्ष छ।
‘उनीहरूबीच लेनदेन विवाद देखिन्छ, त्यो विवाद बारम्बार हुँदै हत्यासम्म पुगेको अनुसन्धानले देखाउँछ,’ परिसर प्रवक्ता प्रहरी नायब उपरीक्षक होबिन्द्र बोगटीले भने, ‘हत्यामा अन्य कुनै बाहिरका व्यक्तिहरूको संलग्नता पुष्टि हुन सकेन।’
बोगटीका अनुसार तामाङले झाबाट पचास हजार रुपैयाँ ऋण लगेका थिए।
उक्त पैसा समयमा फिर्ता नगरेको भन्दै झाले तामाङलाई गालीगलौज गर्ने गरेका थिए।
त्यसमा विवाद हुँदा ‘१२ वर्ष काम गरेँ, पचास हजार पनि नदिने?’ भन्दै सानुकान्छाले आक्रोश पोख्दै आएका थिए।
‘लामो समयसम्म काम गरे पनि तलबलगायत सेवा सुविधा नबढेको भन्दै सानुकान्छा झासँग रिसाउने गर्थे,’ अनुसन्धानमा संलग्न एक अधिकृतले भने।
फ्रान्सका लागि पूर्वनेपाली राजदूत झाले १२ वर्षअघि सानुकान्छालाई बडिगार्ड राखेका थिए। उनको तलबबारे दुई पक्षबीच विवाद रहँदै आएको छ।
अनुसन्धान अनुसार तामाङले आफ्नो तलब मासिक १४ हजार रुपैयाँ भनेका छन्। तर, झा परिवारले भने १६ हजार रुपैयाँ दिँदै आएको दाबी गरेको छ।
‘हामीले व्यापक रुपमा अनुसन्धान गर्यौं, अन्तिम चरणमा आएको छ। हुनुपर्ने सबै सबुत प्रमाण छन्,’ बोगटीले भने, ‘तलबमा पनि विवाद रहेको अनुसन्धानमा देखिन्छ।’
गत वर्ष भदौ ४ गते बिहान आफ्नै निवासमा झा मृत फेला परेका थिए। उनीमाथि चक्कु प्रहार गरिएको थियो। उनको घाँटीमा गहिरो चोट लागेको थियो।
झालाई कसले किन हत्या गर्यो? भन्ने पाटोबाट अनुसन्धान थाले पनि प्रहरीले कसैलाई कठघरामा उभ्याउन सकेको थिएन। हत्यालगत्तै काभ्रेका उनै सानुकान्छा पक्राउ परेका थिए। ‘शंकास्पद’ भन्दै पक्राउ गरिएका तामाङलाई एक वर्षपहिले ‘अभद्र व्यवहार’मा मुद्दा चलाइएको थियो।
झाको हत्यामा संलग्न भएको आशंकामा एक वर्षपछि प्रहरीले फेरि भदौ १ गते सानुकान्छालाई पक्राउ गरेको थियो। तामाङ दोस्रोपटक पक्राउ पर्नुअघि झा हत्याको अनुसन्धान महानगरीय अपराध महाशाखाले गरिरहेको थियो। सानुकान्छा पक्राउसँगै महाशाखाले हत्या अनुसन्धानको फाइल परिसरलाई बुझाएको थियो।
झा हत्याको अनुसन्धानका क्रममा महाशाखाले बबरमहल आसपासका तीन सयभन्दा बढी व्यक्तिलाई सोधपुछ गरिएको थियो।
झाको हत्या आर्थिक कारणले हो कि भन्ने पक्षबाट पनि अनुसन्धान भयो। उनका बैंक खाता तथा स्टेटमेन्ट हेरिएको थियो। तर, यो पाटोबाट हत्याको कुनै कारण पत्ता लाग्न सकेको थिएन।
झा सन् १९९३ देखि १९९७ फ्रान्सका लागि नेपाली राजदूत थिए। ८० वर्षीय उनी श्रीमतीसँग बबरमहलमा बस्थे।
