नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा र कार्यवाहक सभापति पूर्णबहादुर खड्काले पछिल्लो तीन दिन नेताहरूसँग लगातार अनौपचारिक कुराकानी गरेर १५ औं महाधिवेशन कार्यतालिकामा लगभग सहमति जुटाएका छन्।
सभापति र कार्यवाहक सभापतिको प्रस्तावमा पुस अन्तिम साता नियमित महाधिवेशन गर्ने विषयमा आजको छलफलमा सहमति जुटेको एक पदाधिकारीले सेतोपाटीलाई जानकारी दिए।
तर यो प्रस्तावलाई पूर्वउपसभापति विमलेन्द्र निधि र पूर्वमहामन्त्री कृष्णप्रसाद सिटौलाले सभापति देउवाकै अगाडि अस्वीकार गरेका थिए।
निधि र सिटौलाले फागुन २१ को चुनावअघि महाधिवेशनका पक्षमा बहुमत सदस्यहरू नरहेको जिकिर गरेका थिए। तर सभापति शेरबहादुर देउवाले आफूले मंसिरमै नियमित महाधिवेशन गर्न चाहेको र ढिलोमा पुस मसान्तभित्र महाधिवेशन हुने कुरा बताएको ती पदाधिकारीले जानकारी दिए।
'सभापति र कार्यवाहक सभापतिको प्रस्तावमा पुष अन्तिम साता नियमित महाधिवेशन गर्ने गरी केन्द्रीय समितिबाट कार्यतालिका ल्याउने सहमति भएको छ,' ती पदाधिकारीले भने, 'महाधिवेशन कार्यतालिकामा कुरा मिले पनि निधि र सिटौलाले असहमति राखेकाले सभापति देउवा पक्षका नेताहरूबीच छलफलको आवश्यकता रहेको भन्दै आइतबार बस्ने भनिएको केन्द्रीय समिति बैठक मंसिर १५ गतेका लागि सारिएको छ।'
शनिबारको छलफलमा सभापति शेरबहादुर देउवाले आफूले मंसिरमै नियमित महाधिवेशन गर्न चाहेको बताएका थिए। त्यसै कारण असोज २८ गते आफूले उपसभापति पूर्णबहादुर खड्कालाई कार्यवाहक तोकेको र समयमै महाधिवेशन गर्ने भनेको उनको भनाइ थियो।
'मैले पार्टीको १५औं महाधिवेशन मंसिरमै गर्नु भनेको हो। तपाईंहरूले किन गर्नुभएन? विधान अनुसार महाधिवेशन गर्ने भनेको मंसिरभित्रै गर्ने भनेको हो। समय नथपी गर्ने भनेको हो। तर अब यो कार्यसमितिको म्याद थप्नैपर्ने भयो। म धेरै म्याद थप्न भने चाहन्नँ, मैले छोड्छु भनिरहेको छु भने मलाई किन तपाईंहरूले सन्तोषले छोड्न दिइराख्नुभएको छैन? मैले छोड्ने भनेको महाधिवेशनबाट हो। छिटो महाधिवेशन गर्नुपर्यो,' शनिबार देउवा निवासमा भएको छलफलमा सभापतिले भनेका कुरा उद्धृत गर्दै ती पदाधिकारीले भने।
उनले थप भने, 'नियमित महाधिवेशन गरे पनि विशेष महाधिवेशन गरे पनि मैले त छोड्ने हो। तपाईंहरू नै आउने हो। म सभापति छोड्ने मान्छेलाई महाधिवेशन चाहिएको छ। तपाईंहरू आउने मान्छेलाई किन नचाहिएको हो?'
सभापति देउवाले आम चुनावमा जाने निर्णय केन्द्रीय समितिले गरिसकेकोले एकताबद्ध भएर जानुपर्ने बताएका थिए।
'त्यसैले निर्वाचनअघि नै महाधिवेशन गर्ने गरी हामी अघि बढौं, यसका लागि तिथिमिति तय गरौं, क्रियाशील सदस्यता लगायत विषयहरू फास्ट ट्र्याकबाट गर्ने गरी तयारी गरौं, महाधिवेशन पुसभित्रै गर्नुपर्छ,' सभापति देउवाको भनाइ थियो।
सभापति देउवा र कार्यवाहक सभापति खड्काले पुसभित्रै महाधिवेशनको प्रस्ताव अघि सारेपछि महामन्त्रीद्वय गगन थापा र विश्वप्रकाश शर्माले तोकिएकै समयमा महाधिवेशन हुने विश्वसनीय वातावरणको आवश्यकता रहेको औंल्याएका थिए।
पूर्वउपसभापति विमलेन्द्र निधि र पूर्वमहामन्त्री कृष्णप्रसाद सिटौलाले पुस मसान्तभित्र नियमित महाधिवेशनको प्रस्ताव अस्वीकार गरेकोले सबै पक्ष महाधिवेशनमा एकजुट हुँदैनन् कि भन्ने आशंका छलफलमा महामन्त्री थापा र शर्माले राखेका थिए।
पुसभित्रै नियमित महाधिवेशन सक्ने गरी केन्द्रीय समितिबाट सर्वसम्मत रूपमा निर्णय गर्ने वातावरण बन्दैन भने विशेष महाधिवेशनमा जानुको विकल्प नरहने उनीहरूको भनाइ थियो।
त्यसपछि सभापति शेरबहादुर देउवाले पुसभित्रै महाधिवेशन गर्ने कुरा दोहोर्याएका थिए। पुसभित्रै नियमित महाधिवेशन गर्न असहमति राख्नेहरूसँग आफूले आइतबार छुट्टै छलफल गर्ने सभापति देउवाको भनाइ थियो।
५४ प्रतिशत महाधिवेशन प्रतिनिधिहरूले कांग्रेसको विशेष महाधिवेशन मागेको अवस्था छ। विशेष महाधिवेशन प्रस्ताव फिर्ता नभई पुसभित्रै नियमित महाधिवेशन गर्ने गरी कांग्रेस नेतृत्वले लगभग सहमति जुटाएको हो।
सभापति, कार्यवाहक सभापति, उपसभापति, महामन्त्रीहरू, नेता शेखर कोइराला, रमेश लेखक र बालकृष्ण खाण पुषभित्रै नियमित महाधिवेशन गर्ने पक्षमा सहमत देखिएका हुन्।
नेताहरू निधि र सिटौलाले भने चुनावअघि महाधिवेशन गर्न नहुने कुरा दोहोर्याएका थिए।
पूर्वउपसभापति विमलेन्द्र निधिले 'बहुमत साथीहरूले चुनावअघि महाधिवेशन गर्न नचाहेको' कुरा राखेका थिए।
पूर्वमहामन्त्री कृष्णप्रसाद सिटौलाले पनि 'तपाईं हामीले महाधिवेशन गर्ने भए गरौं तर बहुमत साथीहरूले यसमा असहमति राख्नुहुन्छ' भनेका थिए।
साथै उनले पुसभित्रै नियमित महाधिवेशनको कार्यतालिका केन्द्रीय समितिले पारित गर्ने हो भने त्यसबेला आफूहरूले 'नोट अफ डिसेन्ट' लेख्ने पनि बताएका थिए।
निधि र सिटौलाले अडान नछाडेपछि देउवाले पार्टीलाई एक ढिक्का बनाएर लैजानुपर्ने अवस्था बुझिदिन आग्रह गरेका थिए।
त्यसैले लगभग सहमति भएपनि निधि र सिटौलालाई मनाउन केन्द्रीय समिति बैठक थप एक दिन पर दखलिएको हो।
कार्यवाहक सभापति खड्काले सर्वसम्मत निर्णय गराउने परिस्थिति नबनेसम्म आफूले केन्द्रीय समिति बैठक नराख्ने बताएका थिए।
शनिबारको बैठकमा फास्ट ट्र्याकमा पुसभित्रै कसरी महाधिवेशन सम्पन्न गर्ने भन्ने विषयमा पनि मोटामोटी छलफल भएको थियो।
मुख्य विषय क्रियाशील सदस्यता नवीकरण र नयाँ वितरणको हो। मृत्यु भएका, पार्टी छाडेका, पार्टीले कारबाही गरेर निकालेका र जसले आफ्नो सदस्यता नवीकरण नगर्न पार्टीलाई लिखित वा मौखिक रुपमा आग्रह गर्छन्, त्यस्ता सदस्यहरूको नवीकरण नगर्ने सहमति भएको छ।
'यति स्पष्ट भएपछि क्रियाशील सदस्यता नवीकरणको काम १० दिन जतिमा सकिन्छ,' ती पदाधिकारीले भने।
नयाँ सदस्यता वितरणको काम पनि छोटो समयमा सक्ने तयारी छ।
अरू दलमा नरहेका, कुनै कानुनी कारबाही नपरेका, घरेलु हिंसा, जातीय विभेद गरेको अवस्थामा नरहेका र उमेर पुगेका कुनै पनि नेपाली नागरिकले नयाँ क्रियाशील सदस्यता पाउने व्यवस्था गर्न लागिएको छ।
क्रियाशील सदस्यता नवीकरण र नयाँ वितरणलाई पहिलेभन्दा केही खुकुलो बनाउन लागिएको ती पदाधिकारीले जानकारी दिए।
'यति गर्दा पनि कसैले क्रियाशील पाएन र उजुरी आयो भने केन्द्रले सिधै दिने व्यवस्था गरिन्छ,' ती पदाधिकारीले भने, 'क्रियाशील नवीकरण र नयाँ वितरणको काम यसरी फास्ट ट्रयाकमा गरेपछि त पार्टी छोटो समयको तयारीमै महाधिवेशनमा गइहाल्यो!'
ती पदाधिकारीका अनुसार अब महाधिवेशनको कार्यतालिका मिलाउने भनेर पटक पटक बैठक बस्दैन।
'पुस अन्तिम साता १५ औं महाधिवेशन गर्ने गरी केन्द्रीय समितिले कार्यतालिका ल्याउँछ। त्यसअघि सभापति देउवाले नेताहरू निधि र सिटौलासँग कुराकानी गरेर सर्व सहमतिको वातावरण बनाउनुहोला,' ती पदाधिकारीले भने, 'अब हामी सोझै मंसिर १५ को केन्द्रीय समिति बैठकमा जान्छौं। कार्यवाहक सभापतिले प्रस्ताव गर्नुहुन्छ, केन्द्रीय समितिले अनुमोदन गर्छ र पुसभित्रै नियमित महाधिवेशन हुन्छ।'
असोज २८ गतेदेखि कांग्रेसको केन्द्रीय समिति बैठक बसे पनि महाधिवेशन कार्यतालिकामा विवाद हुँदा पटक पटक बैठक स्थगित गरेर अनौपचारिक छलफल गरिएको थियो।
महाधिवेशन कार्यतालिकामा 'सहमति' भइसकेकाले अब मंसिर १५ गतेको बैठक नसर्नेमा नेताहरू विश्वस्त छन्।
-1746009348.jpg)
