नेकपा एमालेको ११औं महाधिवेशन सुरू हुन अब ५ दिन मात्रै बाँकी छ। अध्यक्ष पदमा केपी शर्मा ओली र ईश्वर पोखरेलबीच प्रतिस्पर्धा हुने देखिए पनि अरू पदहरूमा दुवै प्यानलतर्फ को-को उम्मेदवार हुन्छन् यकिन भइसकेको छैन।
नेताहरूले आफ्नो समूहमा आफू उठ्न चाहेको पद दाबी गरिरहेका छन्। एक पदमा एकभन्दा बढी नेता आकांक्षी रहँदा प्यानल बनाउन नेताहरूलाई सकस परिरहेको देखिन्छ।
यसैबीच अध्यक्ष ओलीले पदाधिकारी संख्या १५ बाट बढाएर १९ पुर्याउन खोजेका छन्।
भदौको विधान महाधिवेशनले गरेको निर्णयविपरीत हुने गरी नेताहरू व्यवस्थापन गर्नैका लागि अध्यक्षले पदाधिकारी संख्या वृद्धि गर्न खोजेपछि यसबारे पार्टीभित्र समर्थन र विरोधका आवाज पनि सुनिएका छन्।
महाधिवेशन नजिकिँदै जाँदा महासचिवमा रस्साकस्सी देखिएको छ। महासचिवमा ६ जनाभन्दा बढी आकांक्षी छन्। उनीहरूले भोट नै माग्न थालिसकेका छन्। तर महाधिवेशन उद्घाटन हुने बेलासम्म दुवै समूहले प्यानल घोषणा गर्ने सम्भावना देखिएको छैन। उपाध्यक्ष सुरेन्द्र पाण्डेको भनाइले यही संकेत गर्छ।
सोमबार आफ्नो समूह निकटका केही पत्रकारले गरेको अन्तरसंवादमा उपाध्यक्ष पाण्डेले भने, 'हामीले अहिले समूह घोषणा गर्दैनौं, हामी सहमतिका साथ टिम तयार पार्छौं, यसमा हामी कसैको विमति रहनेछैन।'
पाण्डे वरिष्ठ नेता पोखरेल निकट छन्। उनले तत्काल यो समूहले टिम घोषणा नगर्ने बताए।
यो समूहले अध्यक्ष ओलीले कसरी समूह निर्माण गर्छ, त्यसैका आधारमा अगाडि बढ्ने रणनीति अपनाएको छ।
ओलीले तयार पारेको पदाधिकारीको सूचीमा नअट्नेहरू आफ्नो समूहतिर खुल्ने सम्भावना हुने भएकाले पनि पोखरेल समूह अहिले नै टिम बनाउन नहतारिएको नेताहरू दाबी गर्छन्। तथापि दुवै समूहभित्र भने महासचिवको उम्मेदवारीमा प्रतिस्पर्धा चुलिएको छ।
एक नेताले दिएको जानकारी अनुसार अध्यक्ष ओलीको समूहबाट शंकर पोखरेल नै महासचिवमा दोहोरिन चाहेका छन्। उनी चितवनको सौराहामा भएको दसौं महाधिवेशनमा निर्विरोध चुनिएका थिए।
नवौं महाधिवेशनमा उपमहासचिव पराजित पोखरेल दसौं महाधिवेशनमा भने चुनौतीरहित ढंगले महासचिव बनेका थिए।
अहिले पनि अध्यक्षको उम्मेदवार ओली नै बन्ने भएपछि उनले महासचिवमा दोहोरिने इच्छा राखेको ओली निकट एक नेताले बताए। तर उनलाई उपाध्यक्ष बनाएर महासचिवमा विकल्प खोज्नुपर्ने आवाज समूहभित्रै उठेको छ।
पछिल्लो समय ओली समूहतिरै खुलेका उपाध्यक्ष विष्णु पौडेल र महासचिव पोखरेलबीच नवौं महाधिवेशन पूर्वदेखि नै प्रतिस्पर्धा छ।
यी दुई नेताका कारण लुम्बिनीमा आधारभूत तहसम्मै गुट निर्माण भएको छ। प्रदेश अधिवेशनमा पनि प्रस्ट चिरा देखिएको थियो।
लुम्बिनी प्रदेश अधिवेशनमा पौडेल निकट राधाकृष्ण कँडेल अध्यक्ष निर्वाचित भए। पोखरेलले समर्थन गरेका उम्मेदवार हरि रिजाल पराजित बनेका थिए।
त्यसयता पौडेल र पोखरेललाई एकार्काको प्रतिस्पर्धीकै रूपमा एमाले नेताहरूले बुझ्ने गरेका छन्। प्रतिनिधि छनोटमै पनि त्यसको प्रभाव देखिएको थियो।
महासचिवमा पोखरेलका अतिरिक्त ओली समूहबाट उपमहासचिव पृथ्वीसुब्बा गुरूङ र प्रदीप ज्ञवाली पनि आकांक्षी छन्।
यी तीनै जना नेताले ओलीसामु आकांक्षा राखिसकेका छन् तर ओलीले कसैलाई पनि वचन नदिएको उनी निकट नेताहरू बताउँछन्।
महासचिव पोखरेल र उपमहासचिव गुरूङबीच पनि सम्बन्ध राम्रो छैन। गुरूङको गण्डकी प्रदेशको पार्टी संगठनमा राम्रो प्रभाव छ। महाधिवेशन प्रतिनिधि छनोटमा पनि त्यो देखिएको छ।
अध्यक्ष ओली पछिल्लो पटक प्रधानमन्त्री हुँदा गुरूङ उनैको मन्त्रिपरिषदमा सञ्चार मन्त्री थिए। पोखरेलपछि ओलीको रोजाइ प्रदीप ज्ञवाली हुनसक्ने संस्थापन पक्षका नेताहरूको बुझाइ छ। ज्ञवाली पार्टी स्कुल विभाग प्रमुखको भूमिकामा थिए।
'अध्यक्षज्यूले कसैलाई वचन दिनुभएको छैन। उपमहासचिव पृथ्वीसुब्बा गुरूङले अध्यक्षसामु महासचिवको आकांक्षा राखिसक्नुभएको छ। जबाफमा अध्यक्षज्यूले तपाईंहरूसँग सल्लाह नगरी निष्कर्षमा पुग्दिन भन्नुभएको रहेछ। सल्लाह गर्नुभयो भने उपमहासचिव निर्णयमा बाँधिनुहुन्छ, अन्यथा उहाँले नस्वीकार्ने परिस्थिति पनि बन्नसक्छ,' गुरूङ निकट एक नेताले सेतोपाटीसँग भने।
ज्ञवालीले भने सार्वजनिक रूपमा आफ्नो आकांक्षा राखिसकेका छैनन्।
वरिष्ठ उपाध्यक्ष पोखरेल समूहबाट पनि महासचिवमा तीन जना नै आकांक्षी छन्।
उपाध्यक्ष सुरेन्द्र पाण्डे, सचिवद्वय गोकर्ण विष्ट र योगेश भट्टराई महासचिवका आकांक्षी हुन्।
'हाम्रो तर्फबाट पनि तीन जना साथीले महासचिवमै इच्छा राख्नुभएको छ। तर म बलियो सम्भावना सुरेन्द्र पाण्डेकै देख्छु,' पोखरेल निकट एक पदाधिकारीले भने।
उनका अनुसार पाण्डे महासचिवको उम्मेदवार बन्छु भन्दा कसैले विमति राख्ने अवस्था छैन। त्यहाँ पनि बाहिर बाहिर आकांक्षा व्यक्त गर्नेबाहेक मुखर रूपमा कोही प्रस्तुत भएका छैनन्।
'सुरेन्द्र पाण्डे नवौंमै झिनो मतले महासचिवमा पराजित हुनुभएको थियो। अहिले उहाँ महासचिवको प्रत्यासी बन्दा समूह राम्रो निर्माण हुनेमा शंका छैन। तर प्रतिस्पर्धी को तयार पारिँदैछ भन्नेले अर्थ राख्छ। ओली समूहबाट को महासचिव बन्नुहुन्छ, त्यस आधारमा तय हुन्छ,' ती पदाधिकारीले भने।
नवौं महाधिवेशनमा ईश्वर पोखरेल र पाण्डेबीच महासचिवमा प्रतिस्पर्धा भएको थियो। तर पाण्डे ७ मतले मात्र पराजित भएका थिए।
'त्यति बेला उहाँ महासचिव निर्वाचित हुनुभएको भए पार्टीभित्रको शक्ति सन्तुलन अर्कै हुन्थ्यो, यस पटकको महाधिवेशनमा प्रतिनिधिले त्यसलाई राम्ररी बुझ्नुभएको छ। त्यही आधारमा हामी महासचिव र अरू पनि उम्मेदवार तय गर्छौं,' इतर समूहका अर्का नेताले भने।
उद्घाटन सत्र सकेर बन्द सत्र चल्ने बेलातिर दुवै पक्षले प्यानल बनाउन सक्ने देखिन्छ।
***