नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले पार्टीको १४ औं महाधिवेशनमा ‘मौन’ बसेका र पराजित भएका नेताहरूलाई केन्द्रीय समितिमा समेटेका छन्।
देउवाले समावेशी सिद्धान्तका आधारमा केन्द्रीय समितिमा ३३ जनालाई मनोनीत गर्न पाउँछन्।
शनिबार उनले नेता रामचन्द्र पौडेललाई पनि केन्द्रीय सदस्य मनोनीत गरे। पौडेल मंसिर २४ देखि २७ गतेसम्म भएको महाधिवेशनको प्रक्रियाबाटै अलग रहेका थिए।
देउवाले पहिलो चरणमा पौडेलसहित १० नेतालाई केन्द्रीय समितिमा लगेका छन्।
आफूलाई महाधिवेशनमा सहयोग गरेका नेतालाई प्राथमिकता दिँदै पहिलो चरणमै देउवाले उनीहरूलाई केन्द्रीय सदस्य बनाएका छन्।
पार्टी विधानको धारा २१ को उपधारा १० अनुसार पौडेल, प्रकाशमान सिंह, विमलेन्द्र निधि, विजयकुमार गच्छदार, कृष्णप्रसाद सिटौला, प्रकाशशरण महत, नारायण खड्का, उमा रेग्मी, सुजाता कोइराला र मीनबहादुर विश्वकर्मालाई केन्द्रीय सदस्य मनोनीत गरेका हुन्।
पौडेल महाधिवेशनमा कतै पनि खुलेका थिएनन्। अरू ९ जना भने देउवालाई समर्थन गर्ने नेताहरूमा पर्छन्।
पौडेल मौन बसेर देउवालाई सभापतिमा सहयोग गर्न खोजेको आरोप महाधिवेशनका बेला लागेको थियो। पौडेलले नै राखेको चियापानमा कार्यकर्ताले नाराबाजी गर्दै विरोधसमेत गरेका थिए।
देउवाले दोस्रो चरणको निर्वाचनबाट सभापति जितेका थिए। उनलाई त्यसबेला सभापतिमा पहिलो चरणमा पराजित प्रकाशमान सिंह, विमलेन्द्र निधि र कल्याण गुरूङले समर्थन गरेका थिए। सभापतिमा समर्थन गर्नेमध्ये गुरूङलाई भने देउवाले पहिलो चरणमा केन्द्रीय सदस्य मनोनीत गरेनन्।
महाधिवेशनमा देउवा पक्षबाटै उपसभापति उम्मेदवार बनेका गच्छदार र सिंह पक्षबाट उपसभापति उम्मेदवार बनेकी कोइराला पराजित भएका थिए।
गच्छदार र कोइरालालाई पनि देउवाले केन्द्रीय सदस्यमा मनोनीत गरेका छन्। सिंहले दोस्रो चरणमा सभापतिमा देउवालाई समर्थन गर्दा आफूनिकट केहीलाई केन्द्रीय सदस्य मनोनीत गर्नुपर्छ भनेका थिए।
यसपालि पूर्वमहामन्त्री सिटौला भने सभापति उठेनन्। सभापतिमा उनले देउवालाई समर्थन गरेका थिए। एक महामन्त्री र एक सहमहामन्त्री लिएर देउवासँग संयुक्त प्यानल बनाएका सिटौलालाई पनि देउवाले पहिलो चरणमै केन्द्रीय सदस्य बनाएका छन्।
सिटौलानिकट तर देउवा पक्षकै महामन्त्री उम्मेदवार बनेर पराजित भएका प्रदीप पौडेल भने पहिलो चरणमा केन्द्रीय सदस्य मनोनीत भएनन्।
तर देउवाले महामन्त्रीका अर्का उम्मेदवार प्रकाशशरण महतलाई भने केन्द्रीय सदस्यमा मनोनीत गरिसकेका छन्।
उपसभापतिका आकांक्षी नारायण खड्का केन्द्रीय सदस्य पनि उठेका थिएनन्। परराष्ट्र मन्त्रीसमेत रहेका खड्कालाई देउवाले शनिबार केन्द्रीय सदस्य मनोनीत गरेका छन्।
नेपाल महिला संघकी अध्यक्ष एवं महिला, बालबालिका मन्त्री उमा रेग्मी पनि केन्द्रीय सदस्य मनोनीत भएकी छन्।
सभापति देउवाले नेपाल दलित संघका अध्यक्षसमेत रहेका मीनबहादुर विश्वकर्मालाई पनि केन्द्रीय सदस्य मनोनीत गरेका छन्।
विश्वकर्माले महाधिवेशनमा आफूले केन्द्रीय सदस्यमा उम्मेदवारी नै नदिएको तर नाम देखिएको भन्दै फिर्ता लिएका थिए।
विश्वकर्मा सहमहामन्त्रीको आकांक्षी थिए। त्यसबेला सभापति देउवाले मानबहादुर विश्वकर्मालाई सहमहामन्त्री उम्मेदवार बनाएका थिए।
देउवाले पहिलो चरणमा आफूनिकटलाई मात्रै केन्द्रीय सदस्य मनोनीत गरेकोमा आलोचना पनि भएको छ।
‘महाधिवेशनमा हारेका र महाधिवेशन प्रक्रियाबाट भागेका नेताहरूलाई उहाँ (देउवा) ले केन्द्रीय समितिमा लैजानुभयो,’ एक नेता भन्छन्, ‘अब म साझा सभापति हुँ, मलाई भोट नदिनेहरूको पनि भन्दै भाषण गर्नुहुन्थ्यो। तर निर्णय गर्ने बेला गुटभन्दा माथि उठ्न सक्नुभएन।’
महाधिवेशन प्रक्रियाबाटै अलग रहेको घोषणा गरेका पौडेललाई पनि देउवाले केन्द्रीय सदस्य मनोनीत गरेका छन्। तर उनीपक्षकै केही नेताले यो पद अस्वीकार गर्नुपर्ने तर्क राख्छन्।
महाधिवेशन प्रक्रियाबाटै अलग रहेको व्यक्ति कसरी केन्द्रीय सदस्यमा मनोनीत गरियो भन्ने प्रश्न नेता गुरूराज घिमिरेको छ।
घिमिरे २ भोट अन्तरले प्रदेश नम्बर १ को सभापतिमा पराजित भएका थिए। पौडेल ‘मौन’ बस्दा उनलाई वर्षौंदेखि नेता मानेकाहरू थोरै मतान्तरले हारेको भन्दै पौडेलको भूमिकामाथि नै महाधिवेशनका बेला प्रश्न उठेका थिए।
‘हाम्रा श्रदय नेता रामचन्द्र पौडेल पार्टीको १४ औं महाधिवेशनको नेतृत्व छनौट प्रक्रियाबाट अलग रहने निर्णय गर्नुभयो। उहाँ शनिबार केन्द्रीय सदस्य मनोनयनमा पर्नुभयो,’ घिमिरेले भनेका छन्, ‘महाधिवेशन प्रक्रियाबाटै अलगिएको व्यक्ति मनोनीत कसरी हुनुभो?’
राजनीतिमा नैतिकताको प्रश्न उठाउँदै आएका पौडेलले केन्द्रीय सदस्य स्वीकार गर्न नहुने धारणा उनी राख्छन्।
‘राजनीतिमा नैतिकताको प्रश्न उठाउने उहाँ नै हैन?,’ उनले प्रश्न गरेका छन्, ‘अनि साझा सभापति हुन्छु भन्ने नेताको चयन यही हो?’
केन्द्रीय सदस्य मनोनीत गर्दा देउवाले आफू पक्षका र आफूलाई सहयोग गरेकाहरूलाई नै प्राथमिकता दिएका छन्।
उपसभापतिमा पराजित भएका नेता चन्द्र भण्डारीले प्रजातान्त्रिक पार्टीले फरक मत राख्नेहरूलाई नजिकको साथीका रूपमा लिनेसमेत उल्लेख गरेका छन्।
‘प्रजातान्त्रिक संसारमा आफूसँग फरक मत राख्ने व्यक्तिलाई सबैभन्दा नजिकको साथीको रूपमा सम्मान गरिन्छ। प्रजातन्त्र व्यवहार हो भाषण होइन,’ उनले भनेका छन्।
सभापति देउवाले आफू साझा सभापति भएको भाषण गत पुस १० मा पहिलो केन्द्रीय समिति बैठक बस्नुअगाडि गरेका थिए।
तर सभापतिका अर्का उम्मेदवार शेखर कोइराला पक्षका कसैलाई पनि देउवाले केन्द्रीय सदस्यमा पहिलो चरणमा मनोनीत गरेनन्।
कांग्रेस केन्द्रीय समिति १६८ सदस्यीय हो। शेखर स्वत: केन्द्रीय सदस्य छन्। निर्वाचित १३२ जना केन्द्रीय समिति सदस्यमा भने देउवा पक्षकै बर्चश्व छ।
सभापति देउवाले अब २३ जनालाई केन्द्रीय सदस्य मनोनीत गर्न पाउँछन्। कोषाध्यक्ष र विभागहरूमा पनि सभापति देउवाले मनोनीत गर्न पाउने व्यवस्था छ।
मनोनीत गर्दा विगतमा पनि पराजित भएका शीर्ष नेताहरूलाई केन्द्रीय सदस्य मनोनीत गर्ने कांग्रेसमा परम्परा थियो।
1639479977.jpg)
-copy-1745411477.jpg)
-1746009348.jpg)
