साउन पहिलो साताको एक रात। केपी खनाल चाबहिलबाट ९ बजेतिर सामाखुसी चोक आइपुगे।
सामाखुसी चोकमा एक एम्बुलेन्सका चालक सडकमा फोहर फालिरहेका थिए। केपीले ती चालकलाई तुरून्तै फोहर टिप्न भने। चालक मानेनन्। केपी ती चालकको भिडियो खिच्न थाले।
भिडियो खिचेको थाहा पाएपछि चालकले एम्बुलेन्स दौडाए। केपीले एम्बुलेन्स पछ्याए।
एम्बुलेन्स ग्रान्डी अस्पतालको रैछ।
केपीकै कारण ग्रान्डी अस्पतालबाट फर्किएर एम्बुलेन्स सामाखुसी आयो, केहीबेर अघि फालेको फोहोर टिपेर फर्कियो।
यो एउटा प्रतिनिधि घटना हो। १९ वर्षीय अभियन्ता केपीको अधिकांश समय यसरी जथाभावी फोहोर फाल्नेलाई सम्झाउन र सफाइ गर्नमै बित्छ।
‘म बदलिन्छु, मेरो देश बदलिन्छ’ भन्ने नाराका साथ उनले क्लिन काठमाडौं अभियान चलाएका छन्।
‘रातको समयमा फोहरको थुप्रो सडकमा फाल्ने चलन छ। हामीले यो कामलाई रोक्ने प्रयास गरेका छौं,’ उनले भने,‘यो काम चुनौतीपूर्ण छ। रातमा आफ्नै ज्यानको डर हुन्छ दिउँसोमा मान्छेलाई बुझाउन नसक्ने डर हुन्छ।'
राति फोहर फाल्नेहरूलाई सम्झाउन जाँदा केपीमाथि धम्की पनि आउँछ। केपी टिमले केही समयअघि कोटेश्वरमा कुटाइसमेत खायो।
बागबजार,कलंकी,चावेल,गौशाला लगायतका ठाउँमा उनीहरुलाई धम्क्याउने र थर्काउने काम भयो।
आफूहरूलाई आएको धम्कीबारे सरकारी निकायले कुनै चासो नदिएको केपीको गुनासो छ।
‘संसदमा एसी भएन भन्ने कुरा उठ्यो तर काठमाडौंको फोहरबारे कोही सांसद बोलेनन्। नेताहरूले काठमाडौं एकदम सफा र हिँड्दा मास्क लगाउनु नपर्ने देख्नुभएको छ कि,’ उनले भने,‘यो सानो केपीको टिमले त काठमाडौंमा फोहर टिप्छ, मास्क लगाएर। तर सरकार सम्हाल्नुभएका सम्माननीय केपी ओलीको टिमले नदेख्नुभएको हो कि!’
केपीको सफाइ अभियान संगठित संस्था होइन अनौपचारिक फोरममात्रै हो। अहिले १२-१५ जना यो अभियानमा छन्।
उनीहरू कहिले सडकमा झाडु लगाउँछन्, कहिले रातबिरात फोहर फाल्ने ठाउँमा पुगेर सचेत गराउँछन्।
‘यो क्लिन काठमाडौं अभियान जुनसुकै व्यक्तिले गर्न सक्छ। जो युवा काठमाडौं पढ्न आएको छ। जसले काठमाडौंलाई आफ्नो सपना बनाएको छ, उसले दिन-रातमा काठमाडौंका चोक सफा गर्छ,’ केपीले भने,‘भाडामा १०/१२ हजार तिरेर बस्नेले महलमा बस्नेहरूलाई काठमाडौं सरसफाइका लागि सचेत गराउने अभियान हो।’
काठमाडौंले धेरैलाई बस्न दियो तर काठमाडौंलाई कसैले बस्न नदिएको केपीको भनाइ छ।
‘हाम्रोमात्रै प्रयासले काठमाडौंको फोहोर हट्ने होइन। यसका लागि त सरकारकै गम्भीरता जरूरी छ। तर केही सुधार आएको छ,’ उनले भने,‘गौशालामा फोहर नफाल्न आग्रह गर्दा लखेटनेहरूले अहिले धन्यवाद भन्छन्। बागबजार र चाबहिलमा पनि कम भएको छ। तर हामीले यसलाई नियमित गर्न सक्दैनौं। किनकी यो एउटा अभियान हो। यसका लागि त प्रशासनले नै ध्यान दिनुपर्छ।’
केपी स्नातक दोश्रो वर्षमा पढ्दै छन्।
परीक्षाले गर्दा अहिले उनको अभियान रोकिएको छ। परीक्षा सकिनसाथ फेरि अभियानमा लाग्ने उनको योजना छ।
उनी सानैदेखि सरसफाइ अभियानमा लागेका हुन्। कैलालीको रेडियोमा बाल कार्यक्रम पनि चलाएका केपी एसएलसी पास गरेपछि नोकरी गर्न भारत गएका थिए।
११ र १२ कक्षा पढ्दासम्म स्थानीय क्षेत्रमा सरसफाइ अभियान चलाए। यो अवधिमा उनले ‘भोकै छ हुम्ला अभियान’ सञ्चालन गरे। त्यस अभियानका उनले फेसबुकबाट ३ लाख रुपैयाँ उठाए। नौ दिनमा हुम्लामा खाद्यान्न पुर्याए।
बाजुरामा अनाथ आश्रम सञ्चालनका लागि पनि केपीले अभियान चलाएका छन्।
कञ्चन बाजुरा नामक संस्थाले अनाथ आश्रमका लागि सहयोग जुटाउन आग्रह गरेपछि उनी यो अभियानमा जोडिएका हुन्।
सामाजिक सञ्जालकै सदुपयोग गरेर उनले अनाथ आश्रमका लागि पैसा जुटाए। चाहिएको ५० लाख रुपैयाँ पुर्याउन अब तीन लाख बाँकी रहेको उनले बताए।
