नेपाली कांग्रेसको केन्द्रीय कार्यसमिति बैठक विभिन्न निर्णय गर्दै सकिएको छ।
असोज ४ गतेदेखि ८ गतेसम्म सानेपास्थित केन्द्रीय कार्यालयमा बैठक चलेको थियो। कांग्रेसले यसपालि विधानअनुसार दुई महिनाको अन्तरालमा केन्द्रीय समिति बैठक गरेको थियो।
यो बैठक मुख्यगरी महासमिति बैठक र समसामयिक राजनीतिक घटनाक्रम तथा सरकारका कामकारबाहीको समीक्षामा केन्द्रित रहेको थियो। केन्द्रीय सदस्यहरूले धारणा राखेको बैठक कांग्रेसले फेसबुक पेजबाट लाइभसमेत गरेको थियो।
यस्ता छन् बैठकका निर्णय:
१. महासमिति बैठक तयारीबारे:
१४ औं महाधिवेशनबाट विधान पारित गर्ने र नेतृत्व चयन गर्ने कार्य सम्पन्न भएता पनि पार्टीका विविध नीतिका बारेमा छुट्टै नीति महाधिवेशन आयोजना गरी छलफल गर्ने वैधानिक प्रावधान राखिएको थियो। नीति महाधिवेशन आयोजना गर्ने तयारी गर्दागर्दै महासमितिको बैठक बस्ने समय पनि भइसकेको र नीति महाधिवेशनले गर्ने काम महासमितिले गर्न सक्ने वैधानिक प्रावधान रहेकोले नीति महाधिवेशनले गर्ने कार्य गर्ने गरी महासमितिको बैठक यही मंसिर १३, १४ र १५ गते आयोजना गर्ने भनि केन्द्रीय कार्यसमितिको २०८० साउन २ देखि १० गते सम्म बसेको बैठकले निर्णय गरिसकेको छ। महासमितिको बैठकलाई भव्य र सभ्यरुपमा सम्पन्न गर्न देहाय बमोजिमका विभिन्न समिति गठन गरिनेछ।
(क) पार्टी सभापति शेरबहादुर देउवाको संयोजकत्वमा केन्द्रीय समितिका पदाधिकारी, सदस्य, आमन्त्रित सदस्य, प्रदेश कार्यसमितिका सभापति एवं उपत्यकाका तीनै जिल्ला काठमाडौं, ललितपुर र भक्तपुरका जिल्ला सभापति, भ्रातृ संस्थाका केन्द्रीय अध्यक्षसमेत रहने गरी एक मूल आयोजक समिति गठन गर्ने।
(ख) महासमितिको बैठकमा प्रस्तुत गरिने नीतिगत प्रस्ताव तयार गर्न पार्टी उपसभापति एवं नीति, अनुसन्धान तथा प्रशिक्षण प्रतिष्ठानका संयोजक पूर्णबहादुर खड्काको संयोजकत्वमा प्रस्ताव तयारी समिति गठन गर्ने। समितिमा केन्द्रीय पदाधिकारीहरू र पार्टी प्रवक्ता रहनेछन्। आवश्यकतानुसार सभापतिले थप सदस्य मनोनयन गर्नेछन्।
(ग) महासमितिको बैठकमा पार्टीको सांगठनिक प्रतिवेदन महामन्त्री गगनकुमार थापाले प्रस्तुत गर्ने र समसामयिक राजनीतिक प्रस्ताव महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्माले प्रस्तुत गर्नेछन्।
(घ) आवश्यकताअनुसार केन्द्रीय सभापतिले विभिन्न विषयमा अन्य समितिहरू गठन गर्न सकिनेछ।
(ङ) २०८० मंसिर १३, १४ र १५ गते हुने महासमितिको बैठक काठमाडौंमा आयोजना गरिनेछ।
२. कार्यक्रमको समीक्षाः
नेपाली कांग्रेस केन्द्रीय कार्यसमितिको २०८० साउन २ देखि १० सम्म बसेको बैठकको निर्णयअनुसार तय गरिएका विविध कार्यक्रमहरूमध्ये वर्षायाम, अविरल झरी, बाढी पहिरो एवं डेंगी र आँखा पाक्ने रोगजस्ता जनस्वास्थमा प्रत्यक्ष प्रभाव पार्ने महामारी फैलिएको जोखिमपूर्ण अवस्थालाई मध्यनजर गरी भाद्र १० देखि २४ गतेसम्म सम्पन्न गर्ने भनि निर्धारण गरिएको “समुदायमा कांग्रेस” नामक कार्यक्रम स्थगन गर्नुपर्यो। प्रतिकूल परिस्थितीका बाबजुद देहायका कार्यक्रमहरू सम्पन्न गरिएका छन्।
(क) नेपाली कांग्रेस केन्द्रीय कार्यसमितिको २०८० साउन २ देखि १० सम्म बसेकोे बैठकको निर्णयअनुसार एक महिनाको अवधिमा आन्तरिक विशेष अभियान, पोलिसी ह्याकाथन र बिपी साहित्य महोत्सव लगायतका महत्वपूर्ण र प्रभावकारी कार्यक्रमहरु सम्पन्न भएका छन्।
आन्तरिक विशेष अभियानले पार्टी संगठनभित्र देखिएका अलमल, अन्यौल र विविध खाले भ्रमहरुलाई चिर्ने काम गर्नुका साथै पार्टीका समसामयीक गतिविधिबारे पार्टी संगठनका सबै तहमा संस्थागत ढंगले अवगत गराउने काम भएको छ। वर्षायामको अविरल झरी बाढी पहिरो, डेंगी र आँखा पाक्ने जस्ता महामारी फैलिएको जोखिमपूर्ण समयमा पनि पार्टी निर्णयलाई सर्वोपरी ठानेर खटाइएको जिल्लामा गई जिम्मेवारी पुरा गर्नु हुने सवै केन्द्रीय सदस्य एवं प्रतिनिधि, प्रदेश तथा जिल्ला कार्यसमितिका सभापति एवं पदाधिकारी सदस्यलगायत सबै तहका जिम्मेवार साथीहरुलाई यो बैठक हार्दिक धन्यवाद ज्ञापन गर्दछ।
(ख) नेपाली कांग्रेसलाई विविध क्षेत्रका युवाहरूसँग जोड्न र मुलुकमा विद्यमान वेरोजगारी समस्या र युवाहरुको विदेश पलायन जस्ता ज्वलन्त समस्यालाई नवीन नीति र प्रविधिका माध्यमले कांग्रेसले यस क्षेत्रमा महत्वपूर्ण कार्य गर्दैछ भन्ने सकारात्मक सन्देश दिई युवाहरुका बीच फैलिएको निराशालाई हटाई आशा भर्दै नेपाली कांग्रेसप्रति आर्कषित गर्न “पोलीसी ह्याकाथन अन गीग इकोनोमी एण्ड क्लाइमेट चेन्ज” कार्यक्रम सफल भएको छ।यसले नेपाली कांग्रेस पार्टी सबै किसिमका युवाहरु बीचमा वैचारिक तथा व्यवसायिक दृष्टिले खुल्ला बहस छलफल गर्न तयार रहेको सन्देश आम युवाका बीचमा फैलिएको छ।
(ग) बिपी कोइरालाको ११० औं जन्मजयन्तीको उपलक्ष्यमा नेपाली कांग्रेस केन्द्रीय कार्यसमितिको आयोजना, नेपाली लेखक संघ, नेपाल सांस्कृतिक महासंघको संयोजन र नेपाल लोकतान्त्रिक ललितकला संघ र निरन्तर शनिवारको सहयोगमा यही भाद्र २४, २५ र २६ गते बिपी साहित्य महोत्सव सम्पन्न गरियो।
सभापति शेरबहादुर देउवाबाट समुद्घाटित उक्त महोत्सव तीन दिनसम्म संचालन भएको थियो। महोत्सवमा बिपी कोइरालासँग सम्बन्धित विविध १३ विषयमा विषयगत विज्ञबाट अन्तरक्रियात्मक विचार प्रस्तुत भए भने प्रत्येक दिनको पहिलो सत्रमा १/१ वटा विषयमा विशिष्ट व्यक्तित्वबाट मुख्य प्रवचन प्रस्तुत गरिएको थियो। प्रत्येक दिन बिहान ९ः०० बजेदेखि पार्टीको सभाहलमा विपी, गणेशमानसंग सम्बन्धित तयार भएका वृत्तचित्र एवं चलचित्र प्रदर्शन गर्ने काम भयो।
महोत्सवको तेस्रो दिन २६ गते गर्ने तय भएको कार्यक्रम संविधान सभाका अध्यक्ष तथा नेकपा (एमाले) का उपाध्यक्ष सुभाषचन्द्र नेम्वाङ्गको आकस्मिक निधन भएको दुःखद घटनाले कार्यक्रम आकस्मिकरुपमा स्थगन गर्नुपरेको थियो। स्थगित भएको उक्त दिनको कार्यक्रम संविधान दिवसको अवसरमा आश्विन ३ गते पार्टी कार्यालयमै सम्पन्न गरियो।
पहिलो दिनको कार्यक्रमका सबै सत्र सम्पन्न भएपछि कविता साँझ, दोस्रो दिन गजल साँझ आयोजना गरियो भने कार्यक्रम अवधिभर सबै वक्ताहरुको प्रस्तुतिका आधारमा फाइनआर्टका चित्रकारले क्यानभाषमा चित्र उत्तार गरेका थिए। महोत्सवमा बिपी, कांग्रेस र लोकतान्त्रिक समाजवादसँग सम्बन्धित पुस्तकका साथै सूचना, संचार तथा प्रचार विभागको सक्रियतामा विभिन्न किसिमका प्रचार सामाग्रीहरु बिक्री वितरणमा राखिएका थिए।
महोत्सवमा आमन्त्रण गरिएका र प्रचार प्रसारबाट थाहा पाएर सहभागी हुनेहरुको संख्या उत्साहवर्द्धक रहेको थियो। यो महोत्सवले नेपाली कांग्रेसलाई आम जनमानसमा साझा लोकप्रिय दलका रुपमा स्थापित गराएको छ। विभिन्न राजनीतिक दलका नेताहरु, सबै क्षेत्र र आस्थाका विद्वान, वुद्धिजीवी, साहित्यकार, लेखक, कलाकार एवं सामाजिक व्यक्तित्वको उपस्थिति र प्रस्तुतिले हाम्रो पार्टीको प्रभाव जनमानसमा थप लोकप्रिय बनेको महशुस भएको छ।
ऐतिहासिक बिपी साहित्य महोत्सव सफल बनाउन अहोरात्र खटिनु हुने पार्टीका पदाधिकारी, सदस्य, केन्द्रीय सूचना, संचार तथा प्रचार विभाग, नेपाली लेखक संघ, नेपाल सांस्कृतिक महासंघ, नेपाल लोकतान्त्रिक ललितकला संघ र निरन्तर शनिवार लगायतका संस्था, पार्टी कार्यालयका सम्पूर्ण कर्मचारी साथीहरु, सहभागी विशिष्ट अतिथि वक्ताहरु, सहजकर्ता, संचारकर्मी मित्रहरु, सहभागी महानुभावमा कांग्रेस केन्द्रीय कार्यसमिति यहाँहरुको उच्च प्रशंशा गर्दै हार्दिक धन्यवाद ज्ञापन गर्दछ।
३. नेपाल सरकारले संसदमा दर्ता गरेको “विद्यालय शिक्षा विधेयक” लाई लिएर आन्दोलित शिक्षक र नेपाल सरकार बीच भएको वार्ता र सहमतिको हार्दिक स्वागत गर्दै विद्यालय शिक्षा ऐनको विद्येयक संसदमा दर्ता भइसकेकोले संसदीय प्रक्रिया भित्रैबाट संशोधन र परिमार्जनका माध्यमले विधेयकलाई सर्वस्वीकार्य बनाउन सकिन्छ भन्ने दृढ विश्वासका साथ नेपाली कांग्रेसले सार्थक पहल गर्ने निर्णय गर्दछ। उक्त विधेयकमा प्रभावकारी भूमिका निर्वाह गर्न नेपाली कांग्रेस संसदीय दललाई निर्देश गर्दछ। साथै संसदमा प्रतिनिधित्व गर्ने सबै दलहरुसंग सहकार्यका लागि अपिल गर्दछ।
४. नेपाली कांग्रेसका सह–महामन्त्री महेन्द्र यादवमाथि काठमाडौंको मुटु भृकुटीमण्डपको प्रहरीको पहुँचमै रहेको सार्वजनिक कार्यक्रमस्थलमै दिन दहाडै खुकुरी प्रहार गरी सांघातिक आक्रमणबाट गम्भीर घाइते बनाइनु, तीनकुनेमा कारखानामा सुतिरहेको अवस्थामा एक्कासी चार चार जनाको ज्यान लिने गरी भएको आक्रमण हुनु लगायतका दर्जनौं घटना दिनानुदिन घटिरहनुलाई नेपाली कांग्रेस गंभिर चिन्ता व्यक्त गर्दछ।
नागरिकको शान्ति सुरक्षाको जिम्मा मूलत सरकारको हो। यी घटनाहरुले वर्तमान शान्ति सुरक्षाको अवस्थालाई उजागर गरेकाछन् भने नागरिकमा असुरक्षाको महसूस गराएको छ। छोटो समयमा देश भर घटेका शान्ति सरक्षाको क्षेत्रमा सरकारलाईनै चूनौति दिने यी घटनाहरुको गहिरो छानबिन र प्रभावकारी अनुसन्धान गरी दोषिलाई अबिलम्ब कानुनी कार्वाहीको दायरामा ल्याउन र नागरिकहरुमा सुरक्षाको अनुभूति दिलाउनका साथै यस्ता घटना हुन नदिन प्रहरी प्रशासनको प्रभावकारी परिचालनका लागि यो बैठक नेपाल सरकारसँग माग गर्दछ।
५. राज्य कोषको रकम अनावश्यक र अनुत्पादक क्षेत्रमा फजुल ढंगले खर्च गरिनु हुन्न भन्ने हाम्रो नीति नै हो। अर्थतन्त्रको अहिलेको चुनौतिपूर्ण अवस्थामा यो विषयमा अझै ध्यान दिनु पर्ने भएको छ। नेपाली कांग्रेस सबै तहका सरकारलाई अनावश्यक संरचना सिर्जना नगर्न र आर्थिक मितव्ययिता अपनाउन अनुरोध गर्दछ। साथै पार्टीबाट निर्वाचित जनप्रतिनिधिहरुलाई उक्त कुरामा गम्भीर ध्यान पुर्याउन निर्देशित गर्दछ।
६. नेपालीहरुको विभिन्न चाडपर्व क्रमशः भित्रिनै लागेको बेला बजारमा खाद्यान्न लगायतका अति आवश्यक वस्तुहरु अभाव हुने, मुल्य आकासिने, कालावजारी मौलाउने जस्ता कारणले सर्वसाधारण उपभोक्ताहरु अत्तालिन थालेका छन्। आम नागरिकहरु दिनानुदिन चिन्तित् बन्दै गइरहेकोमा नेपाली कांग्रेसको गम्भीर ध्यानाकर्षण भएको छ।
यस्तो अवस्था आउन नदिने र दैनिक उपभोग्य वस्तुका अतिरिक्त चाडपर्व विशेषमा उपयोग तथा उपभोग हुने वस्तुहरुको आपूर्ति सहज बनाउने, कृतिम मूल्य नियन्त्रण गर्ने, विचौलियाहरुहरुलाई निरुत्साहित गरी बजारमा सर्वसाधारणको पहुँच विस्तार गर्ने जस्ता कार्य तत्काल गर्नु पर्ने देखिन्छ। अतः विशेष ढंगले प्रभावकारी वजार अनुगमन गरी कृत्रिम मुल्य नियन्त्रण तथा दैनिक उपभोग्य वस्तुको गुणस्तर मापन गर्ने, उपभोक्तको हितलाई ध्यानमा राखी आपूर्ति सहज र सुलभ बनाई उपभोगतालाई आस्वस्थ पार्न यो बैठक नेपाल सरकारसँग माग गर्दछ।
७. संविधान जारी भएको आठ वर्ष वितिसक्दा पनि नयाँ संविधान अनुरुप धेरै प्रचलित कानूनहरुको संशोधन र परिमार्जन हुन सकेका छैनन्। संविधान कार्यान्वयनसँग जोडिएका आवश्यक धेरै कानुनहरु अझै बन्न नसक्दा यसले तीनै तहका सरकार संचालनमा असहज भएको छ भने नागरिकका मौलिक हक अधिकारहरु कार्यान्वयन समेत विलम्व भईरहेकाछन्। अतः संविधान कार्यान्वयनसँग जोडिएका र संविधान सम्मत संशोधित कानुन अविलम्व बनाउन यो बैठक सरकारसंग माग गर्दछ।
८. नेपाली कांग्रेस केन्द्रीय कार्यसमितिको २०८० साउन २ देखि १० गते सम्म बसेको बैठकले गरेका केही जनसरोकारका विषयहरुमा सरकारको गम्भीर ध्यानाकर्षण गराएको थियो। वाढी पहिरोबाट प्रभावित घर परिवार, अनावृष्टिका कारण खेतिपाती लगाउन नपाएका र लम्पीस्कीन रोगका कारण चौपाया पशुहरु मरेर ठूलो नोक्सानी व्यहोरेका निम्न वर्गका किसानहरुले अझै पनि राहत क्षतिपूर्ति पाउन नसकेको व्यापक जनगुनासो रहिआएकोले तत्काल त्यस्ता गुनासोहरु सम्बोधन गर्न यो बैठक सरकारको गम्भीर ध्यानाकर्षण गर्दछ। साथै जनताको दैनिक जनजीवनसँग प्रत्यक्ष सरोकार राख्ने सार्वजनिक विषयहरुलाई संसदमा निरन्तर प्रस्तुत गर्न र त्यस्ता विषयहरुलाई निर्णयमा पुर्याउन नेपाली कांग्रेस संसदीय दललाई यो बैठक निर्देशित गर्दछ।
९. केन्द्रीय कार्यसमितिमा प्रस्तुत गरिएको नेपाल थारु संघको विधान परिमार्जन सहित पारित गरिएको छ।
१०. नेपाली कांग्रेसका संस्थापक नेता, पूर्वसभापति, पूर्वप्रधानमन्त्री एवं सन्त नेता कृष्णप्रसाद भट्टराईको शताब्दी जन्मजयन्तीको उपलक्ष्यमा नेपाली कांग्रेस केन्द्रीय कार्यसमितिले विशेष कार्यक्रम गर्ने निर्णय गर्दछ।
११. नेपाल एक वहुजातीय, वहुधार्मिक, वहुभाषिक एवं वहुसाँस्कृतिक मुलुक हो। यहाँका सबै जाति, क्षेत्र, भाषा, धर्म, संस्कृति र सम्प्रदायका बीच परापूर्व कालदेखिनै आपसी सम्मान, सद्भाव र सह–अस्तीत्वमानै हाम्रो सामाजिक सद्भाव र राष्ट्रिय एकता र समुुन्नती संभव भएको छ। एक जाति समुदायको धर्म, संस्कृति र चाडपर्वमा अर्को जाति समुदायले खुशीसाथ सहभागि हुने, मनोरञ्जन गर्ने हाम्रो परम्परा रहिआएको सर्वविदितै छ।
यस्ता मौलिक परम्परा र संस्कृति नै नेपाली समाजको सौन्दर्य हो। यसलाई कुनै पनि बहानामा कसैले पनि विथोल्नु, विथोल्न खोज्नु वा विथोल्ने किसिमका गतिवधि गर्नु राष्ट्र, समाज र स्वयं व्यक्तिको पनि हितमा हुन सक्दैन भन्ने हाम्रो अविछिन्न विचार एवं ठहर हो। अब नेपालीहरुका चाडपर्वहरु धमाधम आउँदैछन्। आसन्न महत्वपूूर्ण चाडपर्वले हामी नेपालीवीच आपसी सद्भाव र एकता कायम राख्दै मूलुकका सामु देखिएका विभिन्न खाले धार्मिक सांस्कृतिक भ्रम चिर्दै नेपालीहरु बीच सुख शान्ति, उत्साह र उमङ्गको वहार ल्याउने अभिलाषा सहित नेपाली कांग्रेस समस्त नेपाली दिदीबहिनी तथा दाजुभाइमा हार्दिक मंगलमय शुभकामना व्यक्त गर्दछ।