नेपाली कांग्रेस केन्द्रीय कार्यालयको आयोजनामा आजदेखि बिपी साहित्य महोत्सव सुरू भएको छ।
बिपी कोइरालाको ११० औं जन्मजयन्तीका अवसरमा आयोजित भेला भदौ २६ गतेसम्म चल्नेछ।
महोत्सवको आइतबार सभापति शेरबहादुर देउवाले उद्घाटन गरेका हुन्। उनले कांग्रेस बिपीकै बाटोमा हिँडिरहेको बताए। ‘हाम्रो पार्टी बिपीले देखाएकै बाटोमा हिँडिरहेको छ,’ उनले भने, ‘मुलुकमा विस्तार भइरहेको समाजवादी अवधारणा बिपीकै चिन्तनमा आधारित छ।’
बिपीका विचारबारे पार्टीभित्रै बहस गराउन नसक्नु कमजोरी भएको उनको भनाइ छ।
महोत्सवमा कांग्रेसका नेता तथा कार्यकर्ताहरू उपस्थित छन्। उनीहरूले कार्यक्रम स्थलमै राखिएको क्यानभासमा इच्छाअनुसार रंग भर्ने र तीन दिनको कार्यक्रम समाप्ति सम्ममा बन्ने आकृति प्रदर्शनीका लागि कालान्तरसम्म संरक्षण गरिने कांग्रेसले जनाएको छ।
कार्यक्रममा सहभागी राजनीतिक विश्लेषकहरूले बिपीको पार्टी नेपाली कांग्रेसले पनि आलोचना र प्रश्न सुन्न छाड्दै गएको बताएका छन्। ‘बिपीको दृष्टिमा बीपी सेसन’मा बोल्दै विश्लेषक सीके लालले वर्तमान नेताहरूमा प्रश्न सामना गर्ने आत्मविश्वास र साहस नभएको बताए।
‘अहिलेको समसामयिक समाज र राजनीतिको चुनौती नै के हो भने प्रत्येक व्यक्तिभित्र डर र भय छ,’ उनले भने, ‘उसले प्रश्नको सामना गर्न सक्दैन।’
ज्ञानले भयलाई हटाउन सक्ने उनले बताए। ‘विश्वविद्यालयमा पढेर मात्र ज्ञान प्राप्त हुँदैन, आत्मचिन्तन हुनुपर्यो। त्यसका लागि अध्ययन हुनुपर्यो,’ उनले भने।
उनले विश्वविद्यालय एकपक्षीय सोच निर्माण गर्ने ठाउँ भएको भन्दै विश्वविद्यालयको भूमिकामै प्रश्न उठाएका थिए।
अर्का राजनीतिक विश्लेषक कृष्ण खनालले बिपीका विचारलाई पार्टीले अंगाल्न नसकेको बताए।
सेसन संयोजक विश्वप्रकाश शर्माले बिपी आलोचना र प्रश्न चाहने नेता भए पनि वर्तमान राजनीति दल र उसका नेता पपुलिज्ममा रमाउन थालेको भन्दै प्रश्न गरेका थिए। अहिले दलहरू र नेतामा अंहकार हावी भएको उनको भनाइ थियो।
प्राध्यापक खनालले बिपीको समयमा जस्तो चरित्र अहिले नभएको भन्दै अहिलेका पात्रहरूलाई बिपीसँग तुलना गर्नै नसकिने बताएका थिए।
‘बिपीले आफ्नो आलोचना गरिदिन पत्रकारहरूलाई आग्रह गर्नुभएको थियो। तर अहिले म प्रधानमन्त्री भइसके, सभापति भइसकेँ। मैले भनेको नमान्ने भनेर हप्काउने नेताहरू छन्,’ खनालले भने, ‘चरित्र गुमाएको राजनीतिका पात्रहरूमा बिपी खोज्न सकिँदैन।’
उनले बिपीसँग तुलना गर्न योग्य पात्र राजनीतिमा नरहेको बताएका छन्। साहित्य बुझ्नका लागि रचनागर्भ बुझ्न जरुरी रहेको भन्दै उनले बिपीलाई बुझ्न पनि त्यस समयको वास्तविकता बुझ्नुपर्ने बताए।