सुनको तुलना पनि चाँदीसँग हुन सक्ला र? धेरैलाई लाग्न सक्छ तुलनै हुँदैन। गहनाको कुरा मात्रै गर्दा यो उत्तर सही पनि होला।
तर, अहिले किन सुनको तुलना चाँदीसँग भइरहेको छ? किनभने विश्व बजारमा सुनमा लगानी गर्नेको तुलनामा चाँदीमा लगानी गर्नेले धेरै प्रतिफल पाइरहेका छन्।
सुनको मूल्यभन्दा चाँदीको मूल्यमा धेरैले वृद्धि हुने प्रवृत्ति विश्वभर नै रहे पनि भारतमा भने वृद्धिदर उच्च देखिएको छ। भारतीय सञ्चारमाध्यम टाइम्स अफ इण्डियाका अनुसार भारतको अहमदाबादमा गत जनवरी यता चाँदीको मूल्य ३० प्रतिशतले बढ्दा सुनको मूल्य भने २८ प्रतिशतले बढेको छ।
चाँदीको आपूर्तिमा आइरहेको कमी र औद्योगिक उत्पादनमा बढ्दो प्रयोगले मूल्य बढिरहेको टाइम्स अफ इण्डियाले लेखेको छ। चाँदीको कुल मागमध्ये ६० प्रतिशत माग औद्योगिक क्षेत्रबाट आउने गरेको छ।
द इकोनोमिक टाइम्सका अनुसार गत शुक्रबार भारतमा चाँदीको मूल्य हालसम्मकै उच्च भएको छ। त्यहाँ चाँदी प्रतिकेजी एक लाख ११ हजार भारूमा कारोबार भइरहेको छ।
त्यस्तै, अमेरिकामा समेत चाँदीको मूल्य सन् २०११ सेप्टेम्बर यताकै उच्च मूल्यमा पुगेको अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यम ब्लुमबर्गले उल्लेख गरेको छ। गत शुक्रबार चाँदीको मूल्य चार प्रतिशतले बढेर प्रतिऔंस ३८.४७ डलर पुगेको छ।
अन्तर्राष्ट्रिय बजार (एक्सचेन्जहरू)मा सुन चाँदी लगायतका वस्तुहरूको करार पत्रहरूको समेत कारोबार हुन्छ। भविष्यमा कतिसम्म मूल्य पुग्न सक्छ भन्ने उद्देश्यले यस्ता करार पत्रहरूको कारोबार गरिन्छ। सामान्यतया दुई आधारमा यस्तो करार पत्रको कारोबार हुन्छ।
करार अवधिपछि सुन वा चाँदी नै दिएर हिसाब राफसाफ गर्ने गरिन्छ वा नाफा घाटा जे हुन्छ त्यस आधारमा रकम लेनदेन गरेर राफसाफ हुने गर्छ। यस्तो करारपत्रहरूको कारोबारमा पनि चाँदीको मूल्य उच्चले बढी रहेको छ।
भौतिक रूपमा हुने कारोबारमा भन्दा लगानीकर्ताहरू यस्तो कारोबारमा आकर्षित भइरहेका अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चार माध्यमहरूले उल्लेख गरेका छन्। कतिपय बजारमा यसरी कारोबार हुने चाँदीको मूल्य एक वर्षमा २३ प्रतिशतभन्दा धेरै बढेको छ।
भारतीय बजारमा भने यसरी हुने कारोबारमा तीन महिनायता सुनको मूल्य पाँच प्रतिशतले बढ्दा चाँदीको मूल्य भने २१ प्रतिशतसम्म बढेको रोयटर्सले उल्लेख गरेको छ।
नेपालमा भने सुन चाँदी जस्ता वस्तुको कारोबार गर्ने कमोडिटी एक्सचेन्जहरू सञ्चालनमा छैनन्। केही वर्षअघि भने यस्तो बजार सञ्चालनमा रहे पनि नियमनको दायरामा ल्याउने भन्दै भएका एक्सचेन्जहरू बन्द गरिएको थियो भने नयाँलाई अनुमति दिइएन।
त्यसैले, यहाँ लगानीको लागि भन्दा पनि गहना बनाउने प्रयोजनको लागि नै सुन चाँदीको कारोबार हुन्छ। यस्तो कारोबारमा पनि पछिल्लो समय चाँदीको मूल्यमा भएको वृद्धिले सुनको मूल्यमा भएको वृद्धिलाई उछिनेको छ।
नेपाल सुन चाँदी व्यवसायी महासंघको तथ्यांक अनुसार गत वैशाखयता चाँदीको मूल्य १६.९९ प्रतिशतले बढ्दा सुनको मूल्य भने ४.८८ प्रतिशतले मात्रै बढेको छ।
वैशाख २ गते प्रतितोला एक लाख ८४ हजार रूपैयाँमा कारोबार भइरहेको सुन असार ३१ मा एक लाख ९३ हजार रूपैयाँमा कारोबार भइरहेको छ।
त्यस्तै, सो समय चाँदी प्रतितोला एक हजार नौ सय ४५ रूपैयाँमा कारोबार भइरहेकोमा अहिले दुई हजार दुई सय ७५ रूपैयाँमा किनबेच भइरहेको छ।
अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा कायम हुने मूल्यको आधारमा नै नेपालमा पनि सुन र चाँदीको मूल्य निर्धारण हुने गर्छ। बढ्दै गइरहेको चाँदीको मूल्यमा थप वृद्धि हुने प्रक्षेपण अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चार माध्यमहरूले गरिरहेका छन्।
-copy-1745411477.jpg)
-1746009348.jpg)
