स्टार फुटबलर क्रिस्टियानो रोनाल्डोलाई भित्र्याएर विश्वको ध्यान खिँचेको साउदी प्रो लिगमा रोनाल्डोले थप दुई वर्ष खेल्ने भएका छन्। पछिल्लो समय खेलकुदमा पैसाको खोलो बगाइरहेको साउदी अरेबियाले सन् २०३४ को फिफा विश्वकप आयोजना गर्ने पक्का भइसकेको छ।
फुटबलपछि क्रिकेटमा लगानी गरेर विश्व क्रिकेटलाई आकर्षित गर्ने योजनामा रहेको साउदीले एसआरजे स्पोर्ट्स इन्भेस्टमेन्टमार्फत् लगभग ५०० मिलियन अमेरिकी डलर लगानीमा नयाँ विश्व टी-२० लिगको योजना अघि सारेको छ।
यो योजनाले विश्व क्रिकेटका शक्ति भारत र इंग्ल्यान्ड भने तर्सिएका छन्।
साउदी लिगले नयाँ अवधारणा सार्दै विश्व क्रिकेटलाई तान्ने योजना बनाएको छ। टेनिसको ग्रान्ड स्ल्यामजस्तै संरचनामा आठ टोलीलाई समावेश गरी वर्षमा चार फरक स्थानमा १०-१२ दिने प्रतियोगिता आयोजना गर्ने लक्ष्य राखिएको छ।
तर भारतको क्रिकेट बोर्ड बिसिसिआई र इंग्ल्यान्डको क्रिकेट बोर्ड इसिबी यो लिगको विरोधमा उत्रिएका छन्। यस्तो लिगको प्रस्ताव अस्ट्रेलियाबाट आएकाले क्रिकेट अस्ट्रेलिया भने समर्थनमा छ।
बिसिसिआई र इसिबीले साउदीको लिगले आफ्नो बजार र प्रभावमाथि खतरा हुन सक्ने विश्लेषण गरेका छन्।
यसै महिना इंग्ल्यान्डको लर्ड्समा भएको विश्व टेस्ट च्याम्पियनसिपको फाइनलका क्रममा भारत र इंग्ल्यान्डको बोर्डबीच साउदी लिगको विषयमा छलफल भएको थियो। त्यसक्रममा दुवै बोर्डले साउदी लिगमा खेल्नका लागि आफ्ना खेलाडीलाई अनुमति नदिने विषयमा सहमति गरेका छन्। यति मात्र होइन आइसिसीलाई पनि यो लिगको समर्थन नगर्न लबिङ गर्न समेत निर्णय गरेका छन्।
आफ्ना खेलाडीको अनुपस्थितिले साउदी लिगको आकर्षण र प्रभाव कम हुने दुवै बोर्डको विश्वास छ।
साउदी लिगको नयाँ संरचनाले विश्व क्रिकेटको तालिकालाई पनि असर पार्न सक्छ। यहि कुरालाई टेकेर भारत र इंग्ल्यान्डले विरोधको स्वर चर्को पर्न सकिने विश्वास गरेका छन्।
विश्व क्रिकेटको तालिका अहिले नै व्यस्त छ। साउदी लिग भएमा केही एकदिवसीय र टी-२० अन्तर्राष्ट्रिय खेल कटौती गर्नुपर्ने हुन सक्छ।
यो विषयमा आइसिसीको कुनै औपचारिका धारणा सार्वजनिक भएको छैन। तर हाल आइसिसीका अध्यक्ष जय शाह छन्। उनी बिसिसिआईका पूर्वसचिव समेत भएकाले भारतको लबिङलाई प्रभावित पार्न सक्छ।
अहिले साउदीको सरकारी तेल कम्पनी आरामकोसँग आइसिसीको ७० मिलियन पाउन्ड वार्षिक सम्झौता छ। यो सम्झौता चार वर्षको हो। यो सम्झौताले भने आइसिसीलाई साउदीको प्रस्तावलाई निकार्न गाह्रो पर्ने देखिन्छ।
साउदी लिगलाई खुम्चाउन पनि लबिङ हुने बताइएको छ। आइसिसीले लिगमा विदेशी खेलाडीको संख्या चारमा सीमित राख्ने नियम कडा रुपमा लागू गरेमा लिग चुनौतीपूर्ण हुनेछ। किनभने साउदीको घरेलु खेलाडीको संख्या सीमित छ। एउटै टोलीमा सात साउदी खेलाडी हुँदा टोलीको आकर्षक कम हुने आँकलन गरिएको छ। यसअघि आइसिसीले नेपाल प्रिमियर लिगमा आठ टोलीका लागि टेस्ट राष्ट्रबाट खेलिरहेका जम्मा चार जना मात्र खेलाडी ल्याउन सक्ने निर्णय गर्दा खेलिरहेका चर्चित खेलाडी ल्याउन असम्भव भएको थियो। जसका करण कतिपय टोलीले टेस्ट राष्ट्रका हालका खेलाडी राख्न सकेनन्।
भारतको आइपिएल अहिलेको सबैभन्दा लोकप्रिय र महँगो टी-२० लिग हो। यस्तै इंग्ल्यान्डको हन्ड्रेड र अष्ट्रेलियाको बिग ब्यास पनि चर्चित छन्। यी लिगमा पनि चार जना विदेशी खेलाडीको कोटा छ। तर उनीहरुसँग घरेलु खेलाडीको आधार बलियो भएकाले टोलीको आकर्षणमा कुनै फरक परेको देखिदैन।
इंग्ल्यान्डको इसिबीले हन्ड्रेडको ४९ प्रतिशत बिक्रीबाट ५२० मिलियन पाउन्ड र दक्षिण अफ्रिकाले एसए टी-२० बिक्रीबाट १०० मिलियन पाउन्डभन्दा बढी कमाएका छन्। यी बोर्डहरूले आफ्नो बजार र खेलाडीको प्रभावमा साउदी लिगलाई खतरा ठानेका मानिएको छ।
(विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चार माध्यमहरूको सहयोगमा तयार पारिएको)