आरती शाहलाई न्याय माग्दै आन्दोलन गर्नेक्रममा पुरूष प्रहरीले महिला प्रदर्शनकारीको संवेदनशील अंगमा छोएर नियन्त्रणमा लिएको भन्दै विरोध भएको छ।
धनुषा जनकपुरधाम उपमहानगरपालिका-९ की आरती शाह जेठ ७ गते श्रीमानको घरमा झुण्डिएको अवस्थामा फेला परेकी थिइन्। तर उनको आत्महत्या नभई हत्या भएको भन्दै माइती पक्ष असार १ गतेदेखि माइतीघर मण्डलमा आन्दोलनमा छन्।
६० औं दिनसम्म धर्नामा बस्दा पनि सम्बन्धित निकायले चासो नदेखाएपछि मृतक आरतीकी बहिनी मनिषासहित माइती पक्ष सोमबार सिंहदरबार दक्षिणगेट अगाडि प्रदर्शन गर्न पुगेका थिए।
उनीहरू करिब २०/२५ जना सहभागी भएका थिए। निषेधित क्षेत्रमा प्रदर्शन गरेपछि प्रहरीले २२ जनालाई नियन्त्रणमा लिएको थियो।
त्यसरी नियन्त्रणमा लिने क्रममा पुरूष प्रहरीले नै मृतककी बहिनी मनिषालाई नियन्त्रणमा लिएको थियो। नियन्त्रणमा लिँदा उनलाई लछारपछार गरी संवेदनशील अंगमा छोएको भिडिओ तथा तस्बिरहरू समेत सार्वजनिक भएका छन्।
प्रहरीले ज्यादती गरेको भन्दै सामाजिक सञ्जालमा विरोध भइरहेको छ।
धर्नामा रहेकी मनिषाले पनि आफूलाई प्रहरीले दुर्व्यवहार गरेको बताएकी छन्।
‘पुरूष प्रहरीले संवेदनशील अंगमा छोएको मात्र होइन, लछारपछार पार्दा बेहोस नै भएँ,' उनले भनिन्।
पुरूष प्रहरीले कति चोटी उचालेर लछारपछार पारे बताउन नसक्ने उनको भनाइ छ। महिला प्रहरी हुँदा पनि उनलाई पुरूष प्रहरीले नै उचालेर भ्यानमा हालेको भिडिओमा देखिन्छ।
'नियन्त्रणमा लिँदा पुरूष प्रहरीले संवेदनशीलताको ख्यालै नगरी भ्यानमा हाले,' उनले भनिन्, 'प्रहरीले ममाथि दुर्व्यवहार गरे।'
कुनै पनि महिलालाई नियन्त्रणमा लिन महिला प्रहरी नै हुनुपर्ने कानुनी व्यवस्था छ।
मुलुकी फौजदारी कार्यविधि संहिता, २०७४ को दफा ९ (११) मा भनिएको छ, ‘यस दफा बमोजिम कुनै महिलालाई पक्राउ गर्नु परेमा यथासम्भव महिला प्रहरीद्वारा पक्राउ गर्न लगाउनु पर्नेछ। तर पक्राउ गर्नुपर्ने अवस्थामा तत्काल महिला प्रहरी उपलब्ध नभएमा निजको इज्जत वा प्रतिष्ठानमा आँच नआउने गरी महिलाको शरीरिक संवेदनशीलताको सम्मान गर्दै पुरूष प्रहरी कर्मचारीले पक्राउ गर्न बाधा पर्ने छैन।'
यसबारे जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौंका प्रवक्ता प्रहरी उपरीक्षक (एसपी) कुमोध ढुंगेल उक्त भिडिओ र तस्बिरबारे छानबिन हुने बताउँछन्।
'महिला प्रहरी नभएको वा आपतकालीन समयमा हात वा पाखुरामा समाएर पक्राउ गर्न सकिन्छ। अन्यथा भए पुरूष प्रहरीले कानुनी कारबाही भोग्नुपर्छ,' एसपी ढुंगेलले भने।
उनका अनुसार नियोजित ढंगले गरेमा विभागीय कारबाही हुन्छ।
‘उक्त घटनाको भिडिओ र तस्बिर प्राप्त भएको छ। त्यसमा छानबिन हुन्छ। पीडितले उजुरी गरे पनि नगरे पनि छानबिन हुन्छ,’ उनले भने।
