आइतबार नेपाल भ्रमणमा आएका चिनियाँ विदेश मन्त्री वाङ यी मंगलबार स्वदेश फर्किए। उनी फर्किएको दुई दिनपछि पनि नेपाली राजनीतिमा भने त्यसको तरंग जारी छ।
बिहीबार प्रतिनिधि सभा बैठकमा सत्तारूढ नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीकी सांसद पम्फा भुषालले चिनियाँ विदेश मन्त्रीसँग पार्टी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले गरेको कुराकानीबारे काठमाडौंस्थित अमेरिकी राजदूतावासले सरकारसँग स्पष्टिकरण मागेकोबारे संसदलाई जानकारी दिनुपर्ने बताइन्।
‘अध्यक्ष प्रचण्डले चिनियाँ विदेशमन्त्रीलाई भेटेर नेपाल एक चीन नीतिमा भएको र चर्चामा रहेको इन्डो- प्यासिफिक रणनीतिमा नेपाल नभएको भनेको कुरालाई अमेरिकन राजदूतावासले नेपाल सरकारसँग स्पष्टिकरण माग्दै छ भनेर कुरा आएको छ,’ संसद बैठकमा भुषालले भनिन्,‘यो के हो? नेपाल सरकारले भन्न जरूरी छ।’
उनले गत महिनामा अमेरिकी दूतावासले नेपाल सरकारलाई एउटा चिठी लेखेर नोभेम्बर ४ देखि१५ मा सशस्त्र प्रहरीसँग दुई कार्यक्रम प्रस्ताव गरेको उल्लेख गरिन्।
‘त्यो संयुक्त प्रशिक्षण नगरियोस्। अमेरिकी सेना र सशस्त्र प्रहरीबीच सैन्य अभ्यास नगरियोस्। पत्र आएको छ भने सरकारले सदनलाई जानकारी गराओस्,’ भुषालले भनिन्।
वाङ र प्रचण्डबीचको भेटमा के भएको थियो?
चिनियाँ विदेश मन्त्री यी मंगलबार काठमाडौंबाट बेइजिङ उडेपछि चिनियाँ विदेश मन्त्रालय विज्ञप्ति निकाल्यो।
धेरै विज्ञप्तिमध्ये एउटामा यी र नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीका अध्यक्ष तथा पूर्वप्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’बीच भएको भेटबारे उल्लेख छ।
उक्त भेटमा भएको कुराकानी उद्धृत गर्दै प्रचण्डले नेपालले अमेरिकाको इन्डो प्यासेफिक रणनीतिलाई अस्वीकार गर्ने बताएको चिनियाँ विदेश मन्त्रालयले जनाएको छ।
‘नेपाल असंलग्न नीतिलाई पूर्ण रूपमा अंगिकार गर्छ र अमेरिकाको तथाकथित इन्डो प्यासेफिक रणनीतिलाई अस्वीकार गर्छ। कसैले चीनको विकास रोक्न प्रयास गरे विरोध गर्छ, चीनको विकास नेपालका लागि अवसर हो भन्नेमा सधैँ विश्वास गर्छ र चीनको सफल अनुभवबाट सिक्न चाहन्छ,’ प्रचण्डको भनाइ उद्धृत गर्दै विज्ञप्तिमा भनिएको छ।
मंगलबार बिहान प्रचण्ड र यीबीच राजधानीको होटल मेरियटमा भेटवार्ता भएको थियो।
बेइजिङले निकालेको विज्ञप्तिबारे समाचार आएपछि काठमाडौंस्थित अमेरिकी राजदूतावासले यसबारे नेपाल सरकारको आधिकारिक धारणा मागेको छ। उसले नेपाल सरकारको धारणा बेइजिङको विज्ञप्तिबाट थाहा पाउनु अचम्मको कुरा भएको बताएको छ।
‘हामी नेपाल सरकारको आधिकारिक स्पष्टिकरण पर्खिरहेका छौं र हाम्रो बेइजिङस्थित दूतावासलाई पनि त्यो विज्ञप्तिको पुष्टिका लागि भनेका छौं,’ दूतावासकी प्रवक्ता एन्डी डी आर्मेन्टले भनिन्, ‘यदि यो सत्य हो भने नेपालको धारणा बेइजिङबाट निस्किने विज्ञप्तिबाट थाहा हुन्छ भने त्यो अचम्मको कुरा हो।’
परराष्ट्र मन्त्रालयले यो विषयमा औपचारिक धारणा सार्वजनिक गरेको छैन।
