अमेरिकी र चिनियाँ राष्ट्रपतिको बहुप्रतिक्षित भेटअघि दुई देशका उच्च अधिकारीहरूले व्यापार सम्झौताको मस्यौता तयार पारेका छन्।
आइतबार मलेसियाको क्लालालम्पुरमा १३ औं एसियन-युएस सम्मेलनमा भएको साइडलाइन वार्तामा दुई देशबीच हुने व्यापार सम्झौताको प्रारम्भिक मस्यौदा तयार भएको हो।
प्रारम्भिक मस्यौदामा अमेरिकी र चिनियाँ दुवै पक्षले सहमति जनाएको भनेर विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमहरुले जनाएका छन्।
अमेरिकी पक्षबाट वित्तमन्त्री स्कट बेसेन्ट, व्यापार प्रतिनिधि जेमिसन ग्रीर र चिनियाँ पक्षबाट उपप्रिमियर हे लिफेङ तथा लि चेङ्गाङ लगायतका वार्ताकार सहभागी थिए।
दुवै पक्षले वार्ता सकारात्मक भएको बताएको अन्तर्राष्ट्रिय समाचार संस्था रोयटर्सले जनाएको छ।
वार्तापछि एबिसी टेलिभिजनको कार्यक्रममा बोल्दै अमेरिकी वित्तमन्त्री बेसेन्टले वार्तामा दुई देशबीच व्यापार विस्तार, निर्यात नियन्त्रण, शुल्क स्थगन, फेन्टानिलसम्बन्धी शुल्क र यससँगको सहकार्य लगायतका विषय छलफल भएको बताए।
वार्तामा दुर्लभ खनिजको विषय पनि समेटिएको थियो, जसमा चीनले यो वर्ष निर्यातमा कडा नीति लिएको छ।
वार्तामा विदेशी बन्दरगाह शुल्क र टिकटकको विषयमा पनि छलफल भएका छन्। ट्रम्पले लामो समयदेखि टिकटक अमेरिकी कम्पनीलाई बेच्न दबाब दिँदै आएका छन्। त्यसो नभए अमेरिकामा टिकटक प्रतिबन्ध लगाउने भनेर यसअघि पटकपटक उनले चेतावनी दिँदै आएका छन्।
अमेरिकी अधिकारीहरूले भने, अन्तिम सम्झौता अहिलेसम्म टुंगिएको छैन, तर प्रारम्भिक रूपरेखा दुई देशका नेताहरूबीच छलफलको आधार तयार गर्ने रूपमा लिइएको छ।
बेसन्टले चिनियाँ पक्ष दुर्लभ पृथ्वी खनिजको नियम एक वर्षका लागि स्थगन गर्ने अपेक्षा गरिएको बताए। चीनले त्यसो चिनियाँ आयातमा १०० प्रतिशत भन्सार वृद्धि गर्ने ट्रम्पको घोषणा पनि कार्यान्वयनमा नजाने बताए।
चीनका शीर्ष व्यापार वार्ताकार ली चेंगगाङले वार्ता खुला र गहिरो छलफल भएको बताए र दुई पक्षबीच प्रारम्भिक सहमति पुगेको बताएका छन्। तर उनले जोड दिए कि अब दुवै देशले आन्तरिक अनुमोदन प्रक्रियाहरू पूरा गर्नुपर्नेछ।
दुई देशका प्रतिनिधिहरूले टुंग्याएका सम्झौताको ढाँचा अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्प र चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङले अनुमोदन गरे आगामी साता दक्षिण कोरियामा हुने भेटवार्ता सकारात्मक हुने बताइएको छ।
अमेरिकी पत्रिका न्युयोर्क टाइम्सका अनुसार चीनले संसारको ९० प्रतिशत शुद्ध दुर्लभ खनिज तत्व र चुम्बक उत्पादन गर्दछ। यी तत्व इलेक्ट्रोनिक सामान, कार, सेमिकन्डक्टर, ड्रोन, फ्याक्ट्री रोबोट, पवन टर्बाइन, मिसाइल, लडाकु विमान र सैन्य उपकरणका लागि अत्यावश्यक पदार्थ हुन्।
चीनले ट्रम्पसँग वार्ता तय भएपछि यस्ता खनिजहरूको निर्यातमा कडाइ गरेको थियो। त्यसको जबाफमा ट्रम्पले चीनमाथिको भन्सार थप सय प्रतिशत वृद्धि गरी १३५ प्रतिशत पुर्याउने घोषणा गरेका थिए।
ट्रम्पले दोस्रो कार्यकालको सुरूवातमै चीनसँग व्यापार युद्ध गरेका थिए।
उनले चिनियाँ आयातमा भन्सार बढाएर त्यतिबेला अमेरिकाले चीनमाथि १४५ प्रतिशतसम्म भन्सार लगाएको थियो। ट्रम्पसँगको व्यापार युद्धमा नझुकेको चीनले त्यतिबेला अमेरिकामाथि पनि १२५ प्रतिशत जबाफी भन्सार लगाएको थियो।
चीन झुक्दै नझुकेपछि स्वीटजरल्याण्डमा दुई देशबीच वार्ता भई ११५ प्रतिशत बिन्दुले भन्सार घटाउने सहमति गरेका थिए।
अब दक्षिण कोरियामा हुने वार्ताबाट सकारात्मक नतिजा आउनेमा दुई देशका अधिकारीहरू आश्वस्त छन्। त्यहाँ समझदारी भए अमेरिका–चीन व्यापार तनाव कम गर्ने र दुवै देशको आपूर्ति श्रृंखला र प्रविधि पहुँचमा स्थायित्व ल्याउने अपेक्षा गरिएको छ।