बिहीबार एकै दिन सुदूरपश्चिम प्रदेशमा कैलालीको गौरिफन्टा नाका भएर २ हजार ४ सय ८९ मानिस नेपाल भित्रिएका छन्।
यसरी नेपाल भित्रिएका उनीहरूलाई र्यापिड टेस्ट गर्दै आ आफ्नो घर पठाइएको छ। तीमध्ये १२ जनालाई कोरोनाको एन्टिबडी पोजेटिभ देखिएपछि थप पिसिआर परीक्षणको लागि धनगढीस्थित सेती प्रादेशिक अस्पताल भर्ना गरिएको छ।
पछिल्लो तीन दिनमा ३ हजार ६ सय बढी मानिस भारतबाट भित्रिएको सामाजिक विकास मन्त्री कृष्णराज सुवेदीले जानकारी दिए।
‘सरकारले लकडाउन भनेको छ। यता मानिसहरू नाकामा आएर ढुंगामुढा गर्छन्। स्पष्ट नीति नहुँदा के गर्ने, नगर्ने भनेर हामीलाई पनि अफ्ठ्यारो भएको छ,’ उनले भने।
मन्त्री सुवेदीले आज पनि ५ सय बढी मानिस गौरिफन्टा नाकामा भेला भइसकेको जनाए। त्यसरी नाकामा आएका मानिसहरूलाई स्थानीय तह र प्रदेश सरकारले समन्वय गरेर घर पुर्याउने काम गरिरहेको छ।
यसरी भारतबाट आएकाहरूलाई सम्बन्धित गाउँपालिका र नगरपालिकाको क्वारेन्टिनमा राख्न भनिएको छ। ‘उहाँहरूलाई क्वारेन्टिनमा १४ दिन राखेर मात्र घर जान दिनु भनेर सम्बन्धित स्थानीय तहलाई निर्देशन दिएका छौं,’ मन्त्री सुवेदीले भने।
उनले भारतबाट अझैं ३० देखि ४० हजार नेपाली आउने अनुमान गरिएको बताए। तर अहिले प्रदेशको क्वारेन्टिन क्षमता १० हजार व्यक्तिलाई राख्ने छ। उनले प्रदेशले क्वारेन्टिन क्षमतालाई बढाएर २५ सय पुर्याउने गरी काम अघि बढेको बताए।
‘प्रत्येक गाउँपालिकालाई २ सय, नगरपालिकालाई ३ सय र सदरमुकाममा ५ सय बेड क्षमताको क्वारेन्टिन विस्तार गर्न भनिएको छ’ मन्त्री सुवेदीले सेतोपाटीसँग भने।
यसरी दैनिक हजारौंको संख्या भित्रिने मानिसहरूलाई टेस्ट गर्न प्रदेशसँग आवश्यक किट पनि छैन। मन्त्री सुवेदीले र्यापिड टेस्ट किट पनि आज सम्मलाई मात्र पुग्ने रहेको बताए। उनले थप किट केन्द्रसँग मागिएको जनाए।
प्रदेश आफैले पनि ३० हजार र्यापिड किट र २ हजार पिसिआर किट लगायत स्वास्थ्य सामग्री खरिद गर्न बोलपत्र आवहान गरेको छ।
मन्त्री सुवेदीले भारतबाट आउने गरेकाले प्रदेशमा थप जोखिम बढेको बताए। सरकारले स्पष्ट नीति अवलम्बन नगरेकाले यसमा काम गर्न गाह्रो भएको उनको भनाइ छ।
सेती प्रादेशिक अस्पतालका मेडिकल सुपरिटेन्डेन्ट जगदिश जोशीले पनि भारतबाट आउनेहरूलाई व्यवस्थित तरिकाले ल्याउन सके जोखिम कम हुने बताए।
अहिले नाकाबाट नेपालीहरूलाई बसमा हुलहुल गरेर ल्याइएको छ। त्यसमा पनि कतिको परीक्षण हुन सकेको छैन। परीक्षण भएकाहरुको पनि र्यापिड टेस्ट मात्र भएको छ।
सेती प्रादेशिक अस्पतालकै एक चिकित्सक सरकारले भारतबाट आएकाहरूको पिसिआर टेस्ट गर्नुपर्ने बताउँछन्। ‘आरडिटीको मात्र भर परेर हुन्न। बरु सरकारले पुल टेस्टिङ बाट परीक्षण गर्नसक्छ। तर यस्तो तरिकाले झन् जोखिम बढ्छ,’ ती चिकित्सकले भने।
उनले भोलि प्रदेशमा संक्रमण फैलिए त्यसलाई धान्न गाह्रो हुने बताए। अहिले प्रदेशमा देखिएका संक्रमितहरुको उपचार भइरहेको सेती प्रादेशिक अस्पतालमा पनि मात्र ५० बेडको आइसोलेसन छ। त्यसलाई विस्तार गर्ने ठाउँ छैन। ५ जना संक्रमितका लागि आइसियूमा उपचार गर्न सकिन्छ। त्यसैले अहिले नै संम्भावित जोखिमलाई मध्यनजर गरेर प्रदेश र केन्द्र सरकारले आवश्यक पूर्वतयारी गर्नुपर्ने ती चिकित्सक बताउँछन्।
‘अहिले सम्म ५ जना संक्रमित देखिएका छन्। उहाँहरू निको भइसक्नु भो। तर यसरी अव्यवस्थित तरिकाले भारतबाट नेपाल ल्याउँदा संक्रमण पक्कै बढ्छ,’ उनले भने।