यतिबेला काठमाडौं उपत्यकासहित देशभरका विभिन्न स्थानहरूमा बिजुली झ्याप्प–झ्याप्प जाने ‘ट्रिपिङ’ समस्या बढेको छ।
धेरैजसो बेलुकाको समयमा बत्ती गइरहेको गुनासो उपभोक्ताहरूको छ। कहिँकतै दिनको समयमा पनि गइरहन्छ। फेरि आउन एक दुई घण्टा नै लाग्ने गरेको उपभोक्ताहरूको गुनासो छ।
यसअघि प्राधिकरणको कार्यकारी निर्देशकमा हितेन्द्रदेव शाक्य हुँदा बिजुली काटेको भन्दै उनलाई गाली गर्नेहरू धेरै थिए। लोडसेडिङ अन्त्य गरेको श्रेय पाएका तत्कालीन कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङपछि शाक्यले सो जिम्मेवारी पाएका थिए।
यही कारण उनी बढी आलोचित हुँदै आएका थिए। अहिले ऊर्जा मन्त्री र प्राधिकरण अध्यक्षका रूपमा तिनै घिसिङ छन्। समस्या उस्तै देखिएको छ।
कुलमान घिसिङ नै ऊर्जामन्त्री भएपछि पनि यसरी बिजुली किन गइरहेको छ? अहिले धेरैले प्रश्न गरिरहेका छन्।
नेपाल विद्युत प्राधिकरणका प्रवक्ता राजन ढकाल सामान्य अवस्थामा ट्रिपिङ समस्या नरहेको बताउँछन्।अत्यधिक पानी परिरहेको, हावाहुरी तथा चट्याङ्ग परेको अवस्थामा भने प्रणालीमा प्राविधिक समस्या आउने कारण ट्रिपिङ भएको उनले बताए।
‘सुरक्षाको कुरा पनि आउँछ। त्यस्तोबेला बन्द गर्नुपर्ने पनि हुन्छ। फेरि प्रणाली सञ्चालन गर्न समय लाग्छ। अनि मौसम अनुकुल नभएको कतिपय बेलामा सिस्टम कोल्याप्स भएर बिजुली गएको हो। बुधबार चट्याङ, हावाहुरी समेतको पानी पर्दा बुटवल तिरको सिस्टममा समस्या देखिएको थियो। यसकारण धेरै ठाउँमा बिजुली गएको थियो,’ उनले भने।
प्राधिकरणका अनुसार अहिले बिजुली नै अभाव भने छैन। अहिले नेपालको विद्युत जडित क्षमता ३६ सय मेगावाट नाघेको छ। नेपालको बिजुली माग ‘पिक आवर’ (सबभन्दा धेरै खपत हुने समय) मा २२ सयदेखि २३ सय मेगावाट छ। बिजुली उत्पादन ३ हजार मेगावाटसम्म भइरहेको छ। तर पनि बिजुली किन गइरहेको छ त?
ट्रान्समिसन लाइनको क्षमता कम हुँदा पनि विद्युत आपूर्तिमा समस्या देखिने गरेको छ। ४०० केभी क्षमताको लाइन चाहिने स्थानमा पनि १३२ केभी देखि २२० केभी क्षमताका छन्।
जसले गर्दा पनि ट्रान्समिसन लाइनमा ओभरलोडिङ हुने गरेको प्राधिकरणले जनाएको छ। ठाउँ-ठाउँमा ट्रान्सफर्मरमा आउने समस्याका कारण पनि बिजुली आपूर्तिमा समस्या देखिने गरेको छ।
भोल्टेजमा फेरबदल भइरहँदा पनि पावर प्लान्टमा समस्या देखिने र समग्र देशकै प्रणालीमा असर पुग्ने प्राधिकरणको भनाइ छ।