नेपाली कांग्रेसमा नियमित वा विशेष महाधिवेशन गर्न महामन्त्री गगन थापाले प्रस्ताव राखेका छन्।
शुक्रबार केन्द्रीय कार्यालय सानेपामा उपसभापति पूर्णबहादुर खड्काले कार्यसम्पादन समिति बैठक सुरू गर्नासाथ महामन्त्री थापाले नियमित वा विशेष महाधिवेशन गर्नुपर्ने कुरा राखेका हुन्।
पार्टीमा रूपान्तरण जरूरी भएको र त्यो कुरा भदौ २३ र २४ गते जेनजी पुस्ताले गरेको आन्दोलनले पनि देखाएको उनको भनाइ थियो।
पार्टीको यो दायित्व र जिम्मेवारी पूरा गर्नका लागि आत्मसमीक्षा, आत्ममन्थन र आत्मसंकल्प गर्दै विगतमा भएका गल्ती र कमजोरीलाई स्वीकार्दै, पार्टीलाई आमूल परिवर्तन गर्नुपर्ने र पार्टीको पुनर्गठन गर्नुपर्ने महामन्त्री थापाको भनाइ थियो।
महामन्त्री थापाले नियमित महाधिवेशन वा विशेष महाधिवेशनलगायत विभिन्न विकल्प प्रस्तुत गर्दै विधि सम्मत तरिकाले पार्टी रूपान्तरण जरूरी रहेको र यो गर्नैपर्ने बताएका थिए।
सुरूमा उनले नियमित महाधिवेशनको कुरा राखे।
जसमा उनले भने, ‘पार्टीको विधानअनुसार वर्तमान कार्यसमितिको कार्यकाल मंसिरमा सकिन्छ। अब म्याद नथपौं, यो परिस्थितिमा थप्न मिल्दैन। नियमित अधिवेशन २०८२ मंसिर मसान्तभित्र गर्न सकिन्छ, गरौं। हालको क्रियाशील सदस्य यथावत् कायम राखेर १ महिनाको लागि नयाँ क्रियाशील सदस्यता लिने समय तोकौं र त्यही क्रियाशील सदस्यबाट अधिवेशन गरौं।’
महामन्त्री थापाले अर्को विकल्प पनि प्रस्तुत गरे।
जसमा थापाले अघि सारे विशेष महाधिवेशनको कुरा।
‘विधानले केन्द्रीय कार्यसमितिले आवश्यक ठानेमा वा केन्द्रीय महाधिवेशनका ४० प्रतिशत सदस्यहरूले केन्द्रीय महाधिवेशनको बैठक बोलाउन विशेष कारण खुलाई केन्द्रसमक्ष लिखित अनुरोध गरेमा, निवेदन परेको ३ महिनाभित्र विशेष केन्द्रीय महाधिवेशन बोलाउनुपर्ने व्यवस्था गरेको छ। अहिलेको विशेष परिस्थितिमा पार्टीको केन्द्रीय कार्यसमितिले नै आवश्यक निर्णय गरेर तत्काल विशेष महाधिवेशन गरौं र नयाँ नेतृत्व चयन गरौं।’
महामन्त्री थापाले तत्काल पार्टी पुनर्गठनका लागि यी दुईभन्दा अर्को विकल्प नभएको कुरा पनि राखेका थिए। ‘यसरी आउने नेतृत्वले मात्र अहिलेको अवस्थामा पार्टीले निर्वाह गर्नुपर्ने दायित्व पूरा गर्न सक्छ,’ उनले भने, ‘यसका लागि सबै तयार होऔं, अब बस्ने केन्द्रीय समितिको बैठकले यो विषयमा निर्णय गर्नैपर्छ।’
महामन्त्री थापाले सभापति शेरबहादुर देउवा अनुपस्थित बैठकमा यस्ता कुरा राख्न उपयुक्त नभए पनि राख्नै पर्ने स्थितिसमेत दर्शाएका थिए।
‘आज सभापति नभएको बैठकमा यो कुराभन्दा त्यति उपयुक्त त नहोला तर भन्नै पर्छ सभापति सहितको अब आउने केन्द्रीय समिति बैठकले यो कुरा पास गर्नुपर्छ,’ महामन्त्री थापाका भनाइ उद्धृत गर्दै एक कार्यसम्पादन समिति सदस्यले भने।
महामन्त्री थापाले विशेष महाधिवेशन वा नियमित महाधिवेशनका कुरा राखेपछि कार्यसम्पादन समितिका केही नेताले अहिले नै यस विषयमा कुरा नगरौं भनेका थिए। ‘आज अरू कुरा गरौं, यो एजेन्डा पनि बैठकको थिएन, यसबारे पछि पनि कुरा गर्न सकिन्छ,’ सभापति देउवानिकट कार्यसम्पादन समिति सदस्यहरूले भनेका थिए।
तर महामन्त्री थापाले राखेको नियमित वा विशेष महाधिवेशन प्रस्तावमा अर्का महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्माले भने सहमति जनाए। ‘विशेष महाधिवेशन त गर्नैपर्छ,’ महामन्त्री शर्माको भनाइ थियो।
भदौ २४ गते जेनजी पुस्ता आन्दोलनका क्रममा प्रदर्शनकारीहरूले सानेपास्थित केन्द्रीय कार्यालय, सभापति शेरबहादुर देउवाको घरलगायत नेताहरूका घरमा आगजनी गरेका थिए। प्रदर्शनकारीहरूको आक्रमणबाट सभापति देउवा घाइते छन् भने टाउकोमा १२ वटा टाँका लगाइएको छ। देउवा पत्नी आरजु पनि घाइते छिन्। उनीहरूको सैनिक अस्पतालमा उपचार भइरहेको प्रचार विभाग प्रमुख मीनबहादुर विश्वकर्माले जानकारी दिए।
पार्टी यतिबेला चुनौतीपूर्ण अवस्थामा रहेको र सभापति देउवा दम्पती घाइते रहेको अवस्थामा विशेष महाधिवेशनका कुरा गर्न नहुने देउवा पक्षका नेताहरूको भनाइ थियो। बरू प्रतिनिधि सभा विघटन भएकोले त्यसको डटेर विरोध गर्नुपर्नेमा उनीहरूले जोड दिएका थिए।
नेता कृष्णप्रसाद सिटौलाले संसद पुनर्स्थापनाकै एजेन्डालाई प्रमुख बनाएर जानुपर्ने कुरा राखेका थिए। ‘यो सरकारले प्रतिनिधि सभा विघटन गर्न सिफारिस गर्यो जुन संविधानअनुसार छैन, पार्टीले पनि असंवैधानिक भनेकोले संसद विघटनलाई नै प्रमुख मुद्दा बनाएर जानुपर्छ,’ सिटौलाका भनाइ उद्धृत गर्दै अर्का कार्यसम्पादन समिति सदस्यले भने।
सुशीला कार्की नेतृत्वको सरकारले प्रतिनिधि सभा विघटन गरेर फागुन २१ गते चुनाव घोषणा गरिसकेको छ। कांग्रेसले उक्त चुनावमा भाग लिने वा नलिने भन्नेबारे औपचारिक निर्णय गरेको छैन। अहिलेसम्म संसद विघटनको विरोधमात्रै गरेको छ।
तर आजको केन्द्रीय कार्यसम्पादन समिति बैठकमा बहुसंख्यक नेताहरूले फागुन २१ को चुनावमा पार्टी होमिनुपर्ने कुरा राखेका थिए।
महामन्त्री गगन थापा, विश्वप्रकाश शर्मा, नेता शेखर कोइराला, विमलेन्द्र निधि, महेन्द्र यादव लगायतका नेताहरूले फागुन २१ को निर्वाचनमा भाग लिनुपर्ने र त्यसका लागि तयारी सुरू गर्नुपर्ने बताएका थिए।
साथै बैठकमा लामो संघर्षपछि नेपाली जनताले बनाएको संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालको संविधानको रक्षा गर्दै मुलुकलाई लोकतान्त्रिक प्रक्रियाबाटै समुन्नतिको यात्रामा डोहोर्याउनुपर्ने कुरा पनि उठेको थियो।
कांग्रेसले स्थापनाकालदेखि आजसम्म जुनसुकै कठिन अवस्थामा सम्झौता नगरेका राजनीतिक मूल्य मान्यता अहिंसा, नागरिक स्वतन्त्रता, विधिको शासनका मूल्यलाई जोगाउनुपर्ने कुरा पनि उठेको छ।
साथै कांग्रेसले जेनजी पुस्ताको भदौ २३ र २४ मा भएको आन्दोलनका क्रममा भएका आगजनी, तोडफोड र लुटपाटबारे उच्चस्तरीय न्यायिक छानबिन आयोग गठन गरी छानबिनको माग गरेको छ।
बैठकले सत्यतथ्य छानबिन गरी दोषीमाथि कारबाहीको माग गर्ने निर्णय गरेको हो।
‘जेनजी पुस्ताको आन्दोलनका क्रममा आपराधिक समूहले भदौ २४ गते सरकारी र निजी सम्पतिमा खर्बौंको क्षति पुर्याएकोले निन्दा र भर्त्सना गर्दै उच्चस्तरीय न्यायिक छानबिन आयोग बनाउन माग गर्दछौं,’ बैठकपछि प्रचार विभाग प्रमुख मीनबहादुर विश्वकर्माले भने।
भदौ २३ गते जेनजी पुस्ताले शान्तिपूर्ण आन्दोलन गर्ने विश्वास गरिए पनि आन्दोलन हिंसात्मक बन्न पुगेको र मानिसहरूको मृत्यु भएकोमा कांग्रेसले दु:ख व्यक्त गरेको छ।
साथै बदलिँदो परिस्थितिमा अहिलेकै संविधानबाट निकास खोज्न सकिनेमा कांग्रेस विश्वस्त रहेको निष्कर्ष कार्यसम्पादन समितिको छ।
‘उचित निकास यही संविधानभित्रैबाट खोज्न सकिन्छ। विशेष परिस्थितिमा उत्पन्न राजनीतिक जटिलताको निकास संविधानले दिनुपर्छ। संविधान रक्षार्थ कांग्रेसले विभिन्न दल र नागरिक समाजलगायत सरोकारवालासँग छलफल गर्नेछ,’ उनले भने।
भ्रष्टाचार अन्त्य र सुशासन प्रत्याभूति आत्मसाथ गर्दै तिनलाई विधिवत रूपमा सम्बोधन गर्ने पार्टीको ठहर छ।
साथै बैठकले सभापति शेरबहादुर देउवा दम्पतीमाथि भदौ २४ गते प्रदर्शनकारीबाट भएको आक्रमणको भर्त्सना गरेको छ। सभापति देउवा दम्पतीमाथि अमानवीय आक्रमण भएको, घर आगजनी र लुटपाट भएको कांग्रेसको भनाइ छ।
पार्टीलाई थप सहज र सुदृढ गर्दै लगिने पनि कांग्रेसले जनाएको छ।
प्रचार विभाग प्रमुख मीनबहादुर विश्वकर्माले अहिले कांग्रेसमा अधिवेशन गर्ने, पुनर्संरचना गर्ने र पुनर्गठन गर्ने लगायत विभिन्न कुरा आएको र त्यो ‘विपद्’ का बेला उत्पन्न भएका अभिव्यक्ति रहेको बताए।
’१५ औं महाधिवेशन तयारी गरिरहेका छौं, क्रियाशील सदस्यता बुझ्ने र बुझाउने काम जारी छ,’ उनले भने, ‘जसरी मुलुक सञ्चालनका लागि हामी संविधानको पक्षमा उभिएका छौं त्यसैगरी पार्टी सञ्चालन गर्न हामी विधानभित्र रहेर काम गर्छौं। अहिले बैठकमा कुनै पनि कुरा नउठेकोले निर्णय गरिराख्न परेन।’
बैठकको अध्यक्षता गरेका उपसभापति पूर्णबहादुर खड्काले यस विषयमा केन्द्रीय कार्यसमितिमै छलफल गर्नुपर्ने धारणा राखेका थिए। ‘अहिले पार्टीलाई एकताबद्ध बनाएर लैजानुपर्ने अवस्था छ, यो विषय केन्द्रीय समितिमा छलफल गरौंला,’ खड्काको भनाइ उद्धृत गर्दै एक कार्यसम्पादन समिति सदस्यले भने।
सभापति देउवा घाइते भएर उपचारमा रहेपछिका बैठक उपसभापति पूर्णबहादुर खड्काको अध्यक्षतामा बस्दै आएको छ। सभापति देउवाले अहिले कसैलाई पनि कार्यवाहक सभापति तोक्ने अवस्था नरहेको उनीनिकट नेताहरूले बताएका छन्।
सभापति देउवा अस्पतालबाट डिस्चार्ज भएपछि केन्द्रीय समिति बैठक राखिने र त्यहाँ आवश्यक एजेन्डामा छलफल गरी निर्णय लिने सभापति देउवानिकट नेताहरूको भनाइ छ।
सभापति देउवा २०७८ मंसिरमा भएको महाधिवेशनबाट दोस्रो कार्यकालका लागि सभापति निर्वाचित भएका थिए। अब महाधिवेशनमा देउवा सभापति पदका लागि उम्मेदवार हुन पाउँदैनन्।
-ink-1758264238-1758281814.jpeg)
-1758107792.jpg)
-1746513231.jpg)
-1746009348.jpg)
