महाधिवेशन नजिकिँदै जाँदा एमालेभित्र तीव्र ध्रुवीकरण देखा परेको छ।
उपाध्यक्ष विष्णु पौडेल र उपमहासचिव पृथ्वी सुब्बा गुरूङ अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीको पक्षमा खुलेका छन्।
गत मंसिर ९ गते वरिष्ठ उपाध्यक्ष ईश्वर पोखरेलले अध्यक्षमा उम्मेदवारी घोषणा गरेका थिए। पौडेल र गुरूङ भने पछिल्लो ध्रुवीकरणमा तटस्थ देखिँदै आएका थिए। एमालेका एक पदाधिकारीले दिएको जानकारी अनुसार पौडेल र गुरूङ दुवैतर्फ बराबर छलफलमै थिए।
तर प्रतिनिधि छनोटको पूर्वसन्ध्यामा पौडेल र गुरूङले सल्लाह गरेरै आफूहरू ओलीको पक्षका खुलेको सन्देश दिएका छन्।
पार्टीभित्रको एकता कायम राख्दै सहमतिको वातावरण बनाउन दुवै नेता ओलीको पक्षका खुलेको उनीहरू निकट नेताले बताए।
यसका केही कारण रहेको उनीनिकट नेताहरूको दाबी छ।
'मंसिर १३ गते देशैभर एक दिन प्रतिनिधि चयन हुँदैछन्। पौडेल र गुरूङसहितका नेता ओलीको पक्षका खुल्दा तल त्यति ध्रुवीकरण हुन पाउँदैन। ओलीकै पक्षमा बहुमत जुट्ने भयो भनेर धेरै ठाउँमा सहमतिको वातावरण पनि बन्छ,' एक नेताले सेतोपाटीसँग भने, 'त्यसैले उहाँहरूले सल्लाह गरेर नै हामी ओलीका पक्षका खुल्यौं भन्ने सन्देश दिनुभएको हो।'
ती नेताले यसो भने पनि भूगोलमा वरिष्ठ उपाध्यक्ष ईश्वर पोखरेल समूह पनि बलियो नै छ। पूर्वराष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीसमेतको समर्थन पाएर अध्यक्षमा उम्मेदवारी घोषणा गरेका पोखरेल भूगोलमा 'नेक टु नेक' प्रतिस्पर्धामा रहेको ओलीनिकट नेताहरू नै बताउँछन्।
केन्द्रीय विभाग, केन्द्रीय निकाय र केन्द्रीय कमिटीमा मात्रै पोखरेल समूह कमजोर देखिएको छ।
प्रतिनिधि चयनकै पूर्वसन्ध्यामा ‘हामी ओलीतिर खुल्यौं' भन्ने सन्देश दिँदा आफ्ना पक्षमा पनि प्रतिनिधि खुलेर आउँछन् भन्ने आश पौडेल र गुरूङलाई छ।
पौडेल लुम्बिनी र गुरूङ गण्डकीमा बलिया मानिन्छन्।
उनीहरू तटस्थ बसेकाले भूगोलका नेताहरू अन्योलमा थिए। नेताहरू नै नखुलेका प्रतिनिधि खुलेर आउन सक्ने अवस्था नबनेको भूगोलबाट गुनासो पनि आएको थियो।
‘उहाँहरूले ओलीको पक्षका कित्ता क्लियर गरेको सन्देश दिएपछि गुरूङ र पौडेल पक्षधर भूगोलका नेताहरूलाई सजिलो भएको छ,' एक नेताले सुनाए, ‘यसका अतिरिक्त अन्यत्रबाट पनि गुरूङ र पौडेल समर्थक प्रतिनिधि आउने सम्भावना उत्तिकै बलियो बनेको छ।'
पौडेल र गुरूङले अरू सचिवालयका अरू नेताहरूमाथि दबाब बढाउन पनि आफूहरू ओलीको पक्षमा खुलिसकेको सन्देश दिएका हुन्।
ती नेताले दिएको जानकारी अनुसार उपाध्यक्ष रामबहादुर थापा ‘बादल', सचिवहरू लेखराज भट्ट, रघुवीर महासेठ, पद्मा अर्याल र छविलाल विश्वकर्मा पनि कतै खुलिसकेका छैनन्।
यी सातै जना अनौपचारिक छलफल गरेर ओलीलाई समर्थन गर्ने साझा निष्कर्षमा पुगेको भनिए पनि त्यस्तो वातावरण बनिसकेको छैन।
सुदूरपश्चिम प्रदेशमा प्रतिनिधि छनोट पेचिलो बनिरहेको छ। त्यहो दामोदर भण्डारी, भट्ट लगायत नेताहरूको मत मिलिराखेको छैन। भट्ट अहिले पनि सुदूरपश्चिम प्रदेशमै छन्।
पद्मा अर्याल बिरामी भएर घरमै आराम गरिरहेकी छन्। रघुवीर महासेठ पनि प्रतिनिधि छनोटकै लागि मधेस केन्द्रित भएका छन्। यस्तो बेलामा सातै जना नेता एक ठाउँमा बसेर साझा धारणा तय गर्न सम्भव छैन।
त्यसैले पौडेल र गुरूङले पाँच जना नेताहरूलाई दबाब दिन प्रतिनिधि चयनको अघिल्लो दिन आफू खुलिसकेको सन्देश प्रवाह गरेका हुन्।
गुरूङनिकट एक नेताले दिएको जानकारी अनुसार शुक्रबार नै उनीहरू ओलीको पक्षका खुल्नुको अर्को कारण पनि छ।
शुक्रबार बिहान पृथ्वी सुब्बा गुरूङ विष्णु पौडेललाई भेट्न उनको निवास भैंसेपाटी पुगेका थिए। त्यहाँ उनीहरूले ओलीलाई सर्तसहित सहयोग गर्ने र महासचिव पदको ‘बार्गेनिङ' गर्ने साझा निचोड निकालेका थिए।
भैंसेपाटी छलफल लगत्तै गुरूङ ओलीलाई भेट्न उनको निवास गुण्डु पुगेका थिए। त्यहाँबाट करिब १ बजे गुरूङ फर्किएपछि आआफ्ना निकट नेतामार्फत आफूहरू संस्थापनतिर खुलेको सन्देश दिएका हुन्।
ती नेताले दिएको जानकारी अनुसार पछिल्लो समय विष्णु पौडेल महासचिवका आकांक्षीका रूपमा देखिएका छन्। त्यसका लागि उनले लबिङ तीव्र बनाएका छन्। त्यसो त उपमहासचिव गुरूङ पनि महासचिवकै आकांक्षीकै रूपमा आफूलाई उभ्याएका छन्।
उनले ओलीलाई प्रस्ताव पनि गरिसकेका छन्। अहिलेसम्म संस्थापन पक्षबाट शंकर पोखरेलले महासचिवमा दोहोरिने इच्छा व्यक्त गरेका छन् र उपमहासचिव प्रदीप ज्ञवालीको आकांक्षा पनि महासचिवकै छ।
प्रतिनिधि सभा चुनाव हारेपछि ज्ञवाली पार्टी काममै केन्द्रित भएका थिए। पार्टी स्कुल विभागलाई माध्यम बनाएर देशव्यापी नेटवर्क विस्तार र प्रशिक्षण कार्यक्रम चलाएका ज्ञवालीले आफूलाई महासचिवको बलियो दाबेदारका रूपमा उभ्याएका छन्।
तर ओलीले कसैलाई मुख खोलिसकेका छैनन्।
पृथ्वी सुब्बा गुरूङले भने आफूलाई ओलीले महासचिव नदिएको खण्डमा विष्णु पौडेललाई समर्थन गर्ने सोच बनाएका छन्। र, आफूनिकट नेताहरूलाई बताएका पनि छन्।
‘विष्णु पौडेललाई पृथ्वी सुब्बा गुरूङले आफै भन्नुभएको छ, म महासचिवको उम्मेदवार बन्ने वातवारण बनेन भने तपाईंलाई समर्थन गर्छु, तपाईं दृढतापूर्वक उभिनुस्। त्यसो भयो भने मात्रै पार्टीका सन्तुलन कायम हुनसक्छ,' उनीनिकट नेताले भने।
पौडेल र गुरूङले आजै आफूहरू ओलीको पक्षमा खुलेको सन्देश प्रवाह गर्नुको कारण संस्थापन पक्षमाथि पनि दबाब बढाउन भएको ती नेताको दाबी छ।
पौडेल र गुरूङ संस्थापन धारकै भए पनि शंकर पोखरेलका विरोधी हुन्।
पोखरेलले आफूलाई गण्डकीमा अप्ठ्यारो पार्न खोजेको गुरूङको बुझाइ छ।
कतिपयको पार्टी सदस्यता नै रोकेर राखेका, अनावश्यक गुटबन्दी सिर्जना गरेर आफूलाई कमजोर बनाउन खोजेको गुरूङको बुझाइ छ।
लुम्बिनी प्रदेशमा उपाध्यक्ष पौडेल र महासचिव पोखरेलका बीचमा उहिल्यैदेखि प्रतिस्पर्धा छ।
पार्टीभित्र ओलीका कारण मात्र नभई महासचिवका कारण पनि झन् ठूलो संकट सिर्जना भएको पौडेल र गुरूङको समान बुझाइ छ। त्यसैले पार्टीभित्र सन्तुलन मिलाउन पनि आफूहरूमध्ये ओलीले एक जनालाई महासचिव रोज्नुपर्ने साझा निष्कर्षका दुवै नेता पुगेका छन्।
त्यसका लागि दबाब दिन पनि उनीहरूले ओलीको पक्षमा खुल्यौं भन्ने सन्देश दिएको हुनसक्ने उनीनिकट नेताहरूको भनाइ छ।
एमालेले शनिबार भूगोलबाट करिब १२०० प्रतिनिधि छान्दैछ। सम्पर्क समन्वय, केन्द्रीय विभाग, निकायबाट पनि शनिबार नै प्रतिनिधि छानिने छन्।