ऐतिहासिक र पुरातात्विक दृष्टिले महत्त्वपूर्ण रहेको मकवानपुरगढी मकवानपुर जिल्ला सदरमुकाम हेटौंडाको बुद्ध चोकबाट करिब १६ किलोमिटर पूर्व कान्ति राजपथ सडकसँगै समुद्री सतहदेखि १०१७ मिटर उचाइको पहाडीको थुम्कोमा अवस्थित छ।
आफ्नो छुट्टै इतिहास रहेको मकवानपुर गढी आधुनिक नेपालको स्थापना हुनुपूर्व सेन वंशीय शासनको ऐतिहासिक विरासतको जीवन्तको रूपमा रहेको छ।
परम्परागत तर उन्नत वास्तुकलाको प्रतिरूप मकवानपुरगढीले तत्कालीन समयको सामरिक महत्त्व तथा राज्यको सुरक्षात्मक उपाय झल्काएको छ।
मकवानपुरगढी गाउँपालिका–२ मा अवस्थित उक्त गढी किल्लाभित्र रहेका दरबार, मन्दिर र पर्खालहरू भत्किएर जीर्ण बनेपछि जीर्णोद्धार गरिएको थियो।
पुरातत्त्वले मकवानपुर गढीको भत्किएका भागहरूलाई मर्मत गरी पुरानै आकृतिमा संरचनाहरू निर्माण गरेको हो।
यहाँ चितवन, मकवानपुर र मधेस प्रदेशका विद्यार्थीहरू अध्ययन भ्रमण र पिकनिकमा आउने गरेका छन्।
यहाँको ऐतिहासिक महत्त्व, मनमोहक दृश्य र पुराना किम्वदन्तीले यहाँ पुग्ने जो कोहीलाई प्रसन्नता प्रदान गर्ने गरेको छ।
मकवानपुर गढीभित्र वंश गोपाल मन्दिर छ। मन्दिरभित्र कृष्णलाई फलामे साङ्लोले बाँधेर राखिएको छ। मन्दिरको केही तल एउटा गुफा छ। त्यही गुफाबाट कृष्ण ओहोरदोहोर गर्थे भन्ने जनविश्वास समेत रहेको छ।
कृष्ण राति बाहिर जाने र बिहान मात्रै फर्कने गर्दा अनिष्ट आइपर्ला भनेर गाउँलेले कृष्णलाई बाँधेर राखेको किम्बदन्ती समेत रहेको स्थानीयले जानकारी दिएका छन् सेन वंशका राजाहरूले १३ औँ शताब्दीको सुरुतिर यहाँ शासन गरेको इतिहास पाइन्छ।
सेन वंशका प्रतापी राजा मुकुन्द सेनकै नामबाट मुकुन्दपुर, माकन्दपुर, मुकुनपुरको अपभ्रंश हुँदै मकवानपुर नामकरण भएको हो भन्ने जनविश्वास छ।
सेन वंशका लोहाङ्गसेनदेखि अन्तिम राजा दिग्बन्धन सेनसम्मका राजाहरूले करिब तीन सय वर्षसम्म मकवानपुर गढीलाई राजधानी बनाई राज्य गरेका थिए।
तस्बिरहरू:
-1766730765.jpg)
-1766730765.jpg)
-1766730765.jpg)
-1766730763.jpg)
-1766730761.jpg)
-1766730764.jpg)
-1766730762.jpg)
-1766730762.jpg)
-1766730761.jpg)
-1766730764.jpg)
-1766730763.jpg)
-1766730764.jpg)
-1766730761.jpg)
-1766730760.jpg)
-1766730760.jpg)
-1766730760.jpg)
-1766730759.jpg)
सबै तस्बिर: नेपाल फोटो लाइब्रेरी